Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
istnieje,zmieniasiępermanentnie.Zmianytemogąbyćbardzoróżnorodne,
mogądotyczyćnp.atrybutów,statusów,tożsamości,czyogólnieokreślonego
stanurzeczywistości.Zmianywywołująceprocesewolucjibytunazywanesą
zdarzeniami.Konsekwencjezdarzeńmogąpodlegaćewaluacji.Wzależnościod
przyjętejperspektywybadawczej,zdarzeniamogąpowodować(wsytuacjach
skrajnych)skutkipożądanebądźniepożądane.Negującistnieniedeterminizmu
filozoficznego8,zjawiskoryzykanależyrozumiećjakozaistnieniezdarzenia,
któremożespowodowaćstratęlubzysk,możebyćzagrożeniemlubszansą
(Holly2000,s.5–6),jestonoswojegorodzajuzakłóceniemniezmiennościbytu.
Ryzykojestrównieżkonsekwencjąmożliwościwyboru,któryodbywasię
wokreślonymczasie.Zazwyczajposiadaonowieleprzyczyn,czyliźródełza-
istnienia.Oweprzyczynyzjawiskaryzykanazwanezostaływniniejszejpracy
czynnikamiryzyka9lubzamienniezagrożeniami,źródłamiryzyka,czynnikamiryzy-
kogennymi,czyteżczynnikamisprawczymi10.Czynnikryzykatomożliwedowy-
stąpieniazdarzenie,któregokonsekwencjebędąmogłyoddziaływaćnaproces
realizacjiprzedsięwzięcia.Gdydanyczynnikryzykawpływanajednolubwię-
cejzadań,wówczasmamiejscesytuacjanazywanaryzykiemlubzamienniema-
terializacjąryzyka,realizacjąryzyka,czykonkretyzacjąryzyka.Zgodniezdefinicją
Knighta,dlakażdejtakiejsytuacjikoniecznajestmożliwośćokreśleniawielko-
ściprawdopodobieństwajejwystąpieniaorazwielkościprzewidywanychskut-
kówodziaływania.Ryzykojestkonsekwencjąposiadaniaprzezdecydentów
niepełnejinformacji(Koźmiński,Piotrowski2010,s.759).Wtymujęciujestono
funkcjąróżnicypomiędzyposiadanymiprzeznichinformacjamiatymi,które
sąniezbędnedopodjęciawpełniskutecznychdecyzji11.
Systematykęczynnikówryzyka,mogącychoddziaływaćnapodmiotgospo-
darczy,proponujeA.Adamska(2009,s.13–15).Dzielionaczynnikinamakro-
ekonomiczne,tzn.występującepozaprzedsiębiorstwem,orazpowstającewje-
gobliższymotoczeniuiwnimsamym.Domakroekonomicznychczynników
ryzykazalicza:
•
środowiskowe–np.zmianyklimatyczne,załamaniapogodowe,
•
ekonomiczne–np.koniunkturagospodarcza,zamożnośćspołeczeństwa,
•
polityczneiprawne–np.zmianywprawie,
8Zaprzeczenieprzypadkowościprocesówświatazewnętrznego.
9Czynnikiryzykasąodmiennieinterpretowanewnaukachoubezpieczeniach.Pojęciemtym
określasięniebezpieczeństwo(rzadziejrównieżhazard)–przyczynęiźródłostrat(Monkiewicz
2000,s.19–21).Wzbliżony,aleniecoodmiennysposób,dookreśleniaczynnikaryzykapodchodzi
K.Jajuga(2007,s.30).Badacztendefiniujegojakomierzalnąwielkość,któramawpływnawystę-
powanieryzyka,zzastrzeżeniem,żeczynnikryzykaniemusibyćmierzalnąwielkością.Mierzalny
musibyćskutekjegooddziaływania,czyliwielkośćstraty.
10PojęcieczynnikasprawczegopodejmujeA.Karmańska(2008,s.25).
11RyzykiemutraconejinformacjiwszerokimujęciuzajmujesięL.Korzeniowski(2001,s.67–86).
15
