Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęcieiistotaedukacjiobywatelskiej
21
czeństwa,przemianachspołecznychczykonfliktachnapodłożukul-
turowym.
Wniemieckojęzycznejliteraturzeprzedmiotufunkcjonujerów-
nieżpojęciekształceniakategorialnego(kategorialeBildung),które
charakteryzowanejestprzeznastępującewłaściwości:kontrower-
syjność,zorientowanienaproblem,sytuację,wiedzęiprzyszłość.
KształcenietokrytykujeWolfgangSandner,ponieważtwierdzi,że
pojęć-kategoriiniemożnajednoznaczniezdefiniować,gdyżznatury
rzeczyporuszająsięonewpróżnidefinicyjnejorazprzenikająintra-
iinterdyscyplinarnie,amobilnośćtauniemożliwia,aleniewyklucza,
ichdefiniowania.Modelkształceniakategorialnegoznajdujejednak
poparcieuinnychteoretykówkształceniapolitycznego(JoachimDe-
tjen,PeterMassing,CarlDeichmann)
6
.
RolandReichenbachwswoimartykuleDieGrenzenderpolitischen
BildungunddasEthosdemokratischerGesellschaftendowodzi,żena-
leżyprzeprowadzićwyraźnągranicęmiedzykształceniempolitycz-
nym(edukacjąobywatelską)awychowaniemdodemokracji.Eduka-
cjapolitycznaogniskujesięwokółnabywaniakompetencjidodzia-
łaniaioceny,kładącdużynacisknazdobywaniewiedzypolitycznej
oinstytucjachiichfunkcjonowaniu,procesach,strategiach,teoriach
iaktorachpolitycznych(Bildung).Wychowaniedodemokracjinato-
miastkoncentrujesięnawpływaniunapostawyizachowania(Er-
ziehung),związanejestzmoralnościąisystememnormatywnym
7
.
Wceluzawężeniagranicznaczenianależywprowadzićkryteria,
wedługktórychskonstruowanazostaniedefinicjakształceniapoli-
tycznegostosowananapotrzebyniniejszegoopracowanianaukowe-
go.PierwszymkrokiembędzieprzywołaniezaBernhardemSutorem
rozróżnienianaobiektmaterialnyiformalny.Obiektmaterialnyjest
przedmiotem,stanowiontreść.Tensamobiektmaterialnymożebyć
6
Por.C.Deichmann,DerneueBürger.PolitischeEthik,politischeBildungundpoliti-
scheKultur,Wiesbaden2015;C.Deichmann,Ch.K.Tischner,(Hrsg.),Handbuch.
DimensionenundAnsätzeinderpolitischenBildung,Schwalbach/Ts.2013;J.Detjen,
PolitischeBildung,MünchenWien2007;P.Massing,G.Weiβeno,PolitikalsKernder
politischenBildung.WegezurÜberwindungunpolitischenPolitikunterrichts,Opla-
den1995.
7
R.Reichenbach,DieGrenzenderpolitischenBildungunddasEthosdemokrati-
scherGesellschaften,[w:]H.Biedermann,F.Oser,C.Quessel(Hrsg.),VomGelingen
undScheiternPolitischerBildung.StudienundEntwürfe,Zürich2007,s.99.
