Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
państwa40.Ograniczeniawynikajązelementarnych
uwarunkowańgeograficznych,takichjak:odległość,
barierynaturalne(góry,bagna,lasy,morzaioceany),
żyznośćlubbrakżyznościgleby,opadylubichbrak,
dostępdomorza,zasobysurowcoweitp.Wwypadku
geostrategiidotyczącychsprawwojskowychiprojekcji
siływojskowejdalekoodwłasnychbazbardzołatwo
zrozumieć,jakąprzeszkodąjestodległość,istnienie
łańcuchówgórskich,wielkichoceanóworazbrak
dostępnychidogodnychportówwojennych41.
Dlawłaściwegozrozumieniaznaczeniageografii,
geopolitykiigeostrategiiistotnejestprześledzenie
zachodzącegownichwzorcazmian.Zmiany
geograficzne,codozasady–pozadramatycznymi
iwyjątkoworzadkimisytuacjami,jakwybuchwulkanuczy
zatopieniewyspy–zdarzająsięnaprawdęsporadycznie.
Okresywystępowaniazmianmierzonesąnawet
wtysiącachimilionachlat(np.zmianyukładuoceanów
ipasmgórskich).Zmianygeopolitycznedokonująsię
szybciej,wrazzrozwojemiupadkiemobszarów
obfitującychwzasoby(awięcdocelowomogącychdać
siłętym,którzyjekontrolują)orazzewolucjąszlaków
komunikacyjnychdonichprowadzących.Takieprzemiany
zachodząjednakraczejpowoliizajmująlata(budowa
kanałówPanamskiegoiSueskiego,rozwójbazchińskich
naOceanieIndyjskimwXXIw.),dekady(odejście
odwęglajakonapęduflotywojennejnarzeczropy
naftowej,rozwójkoleiwEuropiekontynentalnejwXIX
w.42),anawetwieki(wielkieodkryciageograficzne
EuropejczykówodXVw.),niemniejstalejednaksię
dokonują,więcgeopolitykajestwłaściwiew„ciągłym
ruchu”.
Geostrategianatomiastjestnajbardziejelastycznapod
względemczasu.Możeuleczmianienawetwciągu
tygodnialubmiesiącapowydaniustosownejdecyzjiprzez
przywódcępolitycznego.WażnymdlaPolski
współczesnymprzykłademjestwiszącawpowietrzu
decyzja,czyrozpocząćwspółpracęzrosnącymiwsiłę
Chinamiwramachambitnego,aczwymierzonego
