Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(wgłośnychakustyczniewodachprzybrzeżnychtrudniej
jestwykryćsonaremokrętpodwodny),orazzewzględu
natorpedyodpalanezmałychjednostek,atakżeartylerię
nabrzeżnąlufową(dawniej)irakietową(obecnie)oraz
wzwiązkuzzagrożeniematakiemlotniczymzbaz
nabrzeguipoważnymryzykiemwojny
minowej133.Napełnymmorzu„teren”starciajestrówny,
awięcprzewagęmasilniejszyiten,ktowidzidalej
idokładniejorazdysponujelepszymi(skuteczniejszymiio
większymzasięgu)środkamirażenia134.Innymisłowy,nie
możnaprzewagnapełnymmorzuzniwelowaćukładem
terenu,jakzdarzasiętowzmaganiachlądowych135.
Łatwądozaobserwowaniaprawidłowościągeopolityczną
jestto,żedopókidanepaństwoniezabezpieczywcałości
własnychgranicinieskonsolidujewsposóbtrwały
iostatecznypodswojąwładząwszystkichwewnętrznych
obszarówwichramach,toniejestwstaniezajmowaćsię
sprawamirozgrywającymisięwoddaleniuodwłasnego
terytorium.Niebędziemiałowystarczającejenergii
politycznej,bydokonywaćekspansjigospodarczej
ipolitycznejwcelupozyskiwaniazasobów,asiłyzbrojne
takiegopaństwaniebędądysponowaływówczastzw.
zdolnościąekspedycyjnąanizdolnościądoprojekcjisiły
nawiększeodległości.Dopierozabezpieczeniegranic
ikonsolidacjawewnętrzna,przejawiającasiętakże
wpodporządkowaniuorganizmowipaństwowemuszeroko
pojętychzasobówwewnętrznych,orazstworzenieładu
społeczno-gospodarczegoorganizującegokorzystanie
ztychzasobów–ludzkich,surowcowych,handlowych
iwytwórczych(oraztwórczych)–powodują
zainteresowanieszerszą,zewnętrznągeostrategią.
Maonanaceluposzukiwaniezasobów,ekspansję
interesówekonomicznychorazzabezpieczeniełączących
zniminiezbędnychszlakówkomunikacyjnych.Jest
topowtarzalnyschematrozwojupaństw
przekształcającychsięwmocarstwaibudującychswoje
strefywpływów.Przykładamisązarównorozwój
starożytnegoRzymu–odmałegomiastanadTybrem
doimperiumkontrolującegocałośćbrzegówMorza
