Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ścianaowegogmachurunęłabyodrazu.Polskanie
mogłaanisięwycofać,aninarzucićRzeczypospolitejswej
dyktatury,osadzającnatroniePolaka.DroganaWawel
byłaprzednimniemalhermetyczniezamknięta,ato
dlategowłaśnie,żeKoronafaktycznieprzewodniczyła
państwuizarządówlitewskiejdynastii.Jeszczejedenkrok
wkierunkuwładzy,aświeżeszwymogłypuścić.
WćwierćwieczepowygaśnięciuJagiellonówwiele
zamieszanianarobiłprojektswoistejwymiany
dostojników,októrymsięjeszczepowieobszerniej.
Litwinzostaćmiałbiskupemkrakowskim,koroniarz
wileńskim.Pierwsząpołowęplanuurzeczywistnionobez
zbytnichtrudności,drugiejniewykonanonigdy–pomimo
protekcjizestronykróla,anawetpapieża.KardynałJerzy
RadziwiłłdoKrakowaposzedł,BernardMaciejowski
–późniejszyprymas–doWilnanietrafił.Taksiędziało
zurzędemduchownym,znaturynoszącymcechę
pewnegokosmopolityzmu.Cóżbysięstaćmogło,gdyby
spórdotyczyłdygnitarstwaświeckiego,przeznaczonego
dlaswoich!
DozorcaWawelu,którywroku1572takpilniestrzegł
insygniówkoronacyjnych,niezbytsiępewnieobawiał
zamachustanuzestronyobywatelibędącychrodowitymi
Polakami.
Wdobierozpoczynającegosiębezkrólewianajwiększa
trudnośćdoraźnastanowiłacenęnajwiększejzdobyczy
izasługiwobechistorii.Kandydatanakrólanależało
szukaćwśródobcych.Magnacilitewscystanowczo
gosobieżyczyli,ruscydopierozczasemmyślećzaczęli
okoroniedlasiebie.Faktymająwymowęnieodpartą.
Pierwszymkrajowympomazańcemzostał
wRzeczypospolitejMichałKorybutWiśniowiecki,
Ukrainieczpochodzenia.Aletosięstałoażuschyłku
następnegostulecia.
ZarazpozgonieZygmuntaAugustadrobiazg