Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
JarosławJanowski
Ponieważjednak,jaksięzdaje,nicnieistniejepozaprzestrzennymiwielkościami,
dlategoumysłoweformyistniejąwformachzmysłowych,itozarównotakzwane
tworyabstrakcyjne,jakwszystkieprzymiotystałeiwłaściwościrzeczypodpa-
dającychpodzmysły0Dlatejtoracjiniktbezpostrzeżeńzmysłowychniemoże
niczegosięnauczyćaniniczegopojąć0Konsekwentnie,ilerazyktośoczymśmy-
śli,musikoniecznierozważaćrównocześniejakieśwyobrażenie0Wyobrażenia
bowiemsąjakgdybyprzedmiotamipostrzeganymiztątylkoróżnicą,żesąnie-
materialne80
WinnymmiejscuArystotelespisał:flGdychodzioduszęmyślącą,
wyobrażeniasądlaniejprawietym,czym[dladuszyzmysłowej]są
postrzeżenia[ś]0Dlatejtoracjiduszaniemyślinigdybezwyobra-
żenia”90Podejścietoświetnietłumaczyfenomenpraktykisztukipa-
mięci0
WedługPlatonawiedzapewnaniepochodziłazwrażeńzmysło-
wych–byłabowiemprzypominaniem,dopasowywaniemśladów
zmysłowychdotychpodstawowychśladówidei,którenosimywso-
bie0PodejścieArystotelesaumożliwiabudowęprzedstawieńtakwy-
obrażonych,jakinarysowanych,któreujmowałybypojęciawjakąś
formęwizualną0Wopisachsztukipamięcirozróżniasię:1)pamięć
rzeczy,gdywyobrażeniamająprzypominaćojakimśargumencie,
pojęciu,2)pamięćsłów,jaknależyzapamiętaćkonkretnyciągsłów100
Praktycyklasycznejsztukipamięciwsytuacjach,gdywswejmowie
musielipowiedziećnp0flrówność”albofldobro”,umieszczaliwwy-
obraźnisymbolelubpersonifikacjeoszczególnychcechach,trzyma-
jącychrozmaiteatrybutyiczasemnawetprzebranedlawiększejwy-
razistościwmaski0
Podobnedwanurtymożnawyróżnićwsposobachczynieniairo-
zumieniaobrazów0Pierwszyznichtotaki,wktórymobrazmożeuka-
zywaćwidok,byćodbiciem,miećambicje,dostarczaćtakichsamych
bodźców,jakprzedstawianarzeczywistość0Ukazujeonzjawisko,fe-
nomen0Dlanas–główniezasprawąfotografii,awcześniejperspek-
tywyrenesansowej–obrazjestwłaśnieodbiciemwyglądurzeczy,
odwzorowaniemzdanegopunktuwidzenia0Właśnietakoprzedsta-
8
Arystoteles,Oduszy,tłum0P0Siwek,PWN,Warszawa1988,432a,s01340
9
10
Ibidem,431a,s01320
F0A0Yates,op.cit0,s0200
