Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
UjęcieprawiwolnościwKonstytucjiPRLz1952r.wyrażałoprymat
interesuklasyrządzącejnadinteresemjednostki.Cojednakważniejsze,
prawaiwolności,choćzagwarantowanewKonstytucjiPRL,niebyły
respektowane,przezwielelatniebyłorównieżmechanizmówproceso-
wych,którepozwalałybyobywatelowinaichdochodzenie11.Wszelkie
gwarancjeprawno-instytucjonalnezatemiluzoryczne,jeśliniema
mechanizmówustrojowychiprocesowych,któreczyniłybyteprawa
realnymi.Możnazatemstwierdzić,żeówczesnysystemochronypraw
byłpozbawionyjegofundamentalnejcechy,jakąjestefektywność.
Przemianyustrojowo-społeczne,jakienastąpiłyporoku1989,
zmieniłyobliczepolskiegosystemuprawnego.Ideademokratyzacji
życiapolitycznegoispołecznegowyniosłaprawodosądudorangi
najwyższegoprawaczłowiekaiobywatela.Wpolskiejjudykaturzedość
późno,gdyżporoku1989,zostałozregulacjikonstytucyjnejwywiedzio-
neprawodosądu,adopierowdoktrynieostatniegodziesięcioleciapod
wpływemkonstytucjonalizacjiprawadosąduuznajesię,żerzetelny
procesjestnaczelnązasadąsądowegowymiarusprawiedliwości.Kon-
stytucjaRPgwarantujenietylkoprawodosądu,alerównieżstatuuje
jegogwarancje,któremajązarównoustrojowy,jakiprocesowywymiar.
Konstytucyjneprawaigwarancjezapewniająefektywnąochronę
prawną,prawodorzetelnegoprocesu,któredziękimechanizmom
ustrojowo-procesowymniejestjedyniepapierowym,leczrzeczywistym
prawempodmiotowymkażdegoczłowiekaorazustrojowązasadąsądo-
wegowymiarusprawiedliwości.
Drogadorzetelnegoprocesu,wolnegoodarbitralnościisamowoli
władcybyławięcdługa.Problematykarzetelnegoprocesuniezależnie
odczasówmawięcuniwersalneznaczenie,gdyżjestonagwarancją
ochronyprawczłowieka.Niezależnieodczasów,ustrojówisystemów
zapewnienierzetelnegoprocesujestwyrazemposzanowaniagodności
iprawczłowieka.Procesbezgwarancjirzetelnościmożestaćsięnarzę-
dziemnadużyćizagrożeniemdlagodnościludzkiej.
Monografiauwzględniastanprawnynadzień3maja2012r.,
uwzględniazmianywprowadzonenowelizacjązdnia16września2011r.
istanowiwersjęrozprawydoktorskiejprzygotowanejpodkierunkiem
Prof.dr.hab.TadeuszaErecińskiegoobronionejwdniu5marca2012r.
naWydzialePrawaiAdministracjiUW.Chciałabymserdeczniepodzię-
prawobywatelskichiichgwarancjidlapotrzebpostępowaniajurysdykcyjnego(w:)Studia
Konstytucyjne,t.5,red.L.Garlicki,Warszawa1989,s.179.
11L.Garlicki,Polskieprawo...,s.83.
26