Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematyzowaniezachowańdorastającychdzieci
17
Łastikwsłuchujesięwkomentarzeotoczeniaianalizujelogikęuspra-
wiedliwieńipostawy,jakieprzyjmująobserwatorzyorazsposóbnada-
waniaznaczeńzjawiskuokreślanemuwspółcześniejakodemoralizacja
nieletnich.Starasiędocieraćdosamychdzieciipokazaćichperspektywę
problemów,jakiestwarzająotoczeniu.Wczytujesięwpismasłużbowe
iinformacjeprasowepoświęcone,opisywanymprzezniego,konkretnym
przypadkomdzieci.Analizujedokumentacjęzprzesłuchań,milicyjnepro-
tokołyzzatrzymań,pamiętnikinieletnich,ichoświadczenia,uzasadnienia
sądoweorazrozmawiazopiekunami,nauczycielamiisąsiadami„trud-
nychdzieci”.
Wokresie,wktórymprawadzieckabyłynieobecnewdyskursiena-
ukowymipedagogicznym,adominującymsposobemoddziaływaniana
wychowankabyło„urabianie”jegoosobowościinadawaniemuprzedmio-
towegostatusuwrelacjachwychowawczych,wpiśmiennictwieŁastika
zaznaczasięzupełnieinnaperspektywainterpretowaniazjawiskademo-
ralizacji.Takiekategorie,jak:niezdyscyplinowanie,nieposłuszeństwoczy
arogancjaustępująmiejscabuntowidziecka(przeciwkozłemutraktowaniu)
iposzukiwaniuprzezniebezpiecznejprzestrzeniżyciowejnawłasnąrękę.
Przyjmujestanowiskoobrońcy„trudnychdzieci”iprzesuwaciężarodpo-
wiedzialnościzaproblemy,jakiestwarzają,znichsamychna„wychowu-
jące”otoczenie.Wskazujenanieskutecznośćinstytucjonalnegosystemu
wsparciaorazakcentujewalorynieformalnejkontrolispołecznej(np.są-
siedzkiej)wzapobieganiukonsekwencjomzaniedbaniarodzinnegoiszkol-
nego„dziecitrudnych”.
Wzbiorachjegoopowieścibiografcznychodzieciach–wychowankach
milicyjnychizbdziecka,zakładówpoprawczychczy„klientach”komendy
milicjiznaleźćmożnaswoisteoskarżenieiubolewanienadbezradnością
otoczeniawobecpowtarzającychsięnagannychzachowańwychowanków.
Intencjąautorabyłouwrażliwianiespołeczeństwanaproblemydorastają-
cychdzieci(zbyt)szybkozyskującychetykietęwykolejonych.Przestrze-
gałprzedlokowaniemproblemów,jakiestwarzają,jedyniewichcechach
wrodzonychinadałprzywoływanymprzezsiebielosommiano„tragedii
dziecinormalnych”25.Nałamachjegoksiążeknapotykamyrefleksje,które
stanowiąwyraztroskiówczesnychpedagogówispołecznikówmających
bezpośrednikontaktzdzieckiemniesfornym.Zwracałuwagęnabraki
wnarzędziachprawnych,atakżelukiwsystemiewsparciafunkcjiopiekuń-
czo-wychowawczychrodzin.
Zasygnalizowanepowyżejprzesłanie,stanowiącegłosobserwatora
pewnychzjawiskwokresiesprzeddwóchdekadpoprzedzającychprace
nadkonstytuowaniemsięnowegosposobupodejściawtraktowaniu„wyko-
lejonych”dzieci,zasługujenauwagęztrzechpowodów.
25
S.Łastik,Trudnedzieciś,s.12.
