Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Rozdział1
Katalogtychwartościwywodzisięzewspólnegodorobkuprawnego
wszystkichpaństwczłonkowskichUE,którykształtowałsięprzezwielewie-
kówwoparciuodoświadczeniahistoryczneikulturępaństweuropejskich.
Jestonteżmocnozakorzenionywreligiichrześcijańskiejorazmyśliwielkich
europejskichhumanistówifilozofów.Wielowiekowedoświadczeniahisto-
rycznepaństweuropejskich,awszczególnościlatawojenidoświadczenia
różnychformtyraniinaprzestrzenidziejów,zwieńczonewXXwiekudwoma
wojnamiświatowymiistraszliwymidoświadczeniamitotalitarnychreżimów,
zktórychnazizmikomunizmokazałysiębyćnajstraszliwsze,pokazały,że
pokojowewspółistnienieeuropejskichnarodów,dobrobytorazharmonijny
rozwójspołeczeństwmożnaosiągnąćtylkoprzyposzanowaniupewnych
fundamentalnychwartości.Sąonewwiększościwspólnedlawszystkich
europejskichpaństwispołeczeństw,choćniezawsze,niewszędzieinie
wkażdymczasiebyłyonenależycieprzestrzegane.
Wartościte,wynikającezkonstytucyjnegodorobkupaństwczłonkowskich
UE,zebranowart.2TUE,awszystkiekrajeprzystępującedoprojektu
integracjieuropejskiej,jakimjestUE,dobrowolniezobowiązałysięich
przestrzegać.Wśródtychfundamentalnychwartościjestteżzasadapra-
worządności,zwanarównieżzasadąpaństwaprawnego2.
Czymjestpraworządność?Zasadapraworządnościkształtowałasięprzez
kilkawiekówiwswoichnajważniejszychzrębachzostałauformowanawkra-
jachanglosaskichwramachsystemucommonlaw.Szczegółowedefinicje
praworządnościwynikającezprawnegodorobkuposzczególnychpaństw
europejskichniecoróżniąsięodsiebie,alewswoichfundamentalnych
elementachpozostajątożsame.Poszczególneelementyskładowepojęcia
praworządnościwynikająteżzbogategowtymzakresieorzecznictwaTry-
bunałuSprawiedliwościUEorazEuropejskiegoTrybunałuPrawCzłowieka.
Częstoszczegółowedefinicjepraworządnościzawartewobowiązujących
aktachprawakrajowegoiwypracowaneprzezorzecznictwosądówkrajowych
poszczególnychpaństwsądośćskomplikowaneidośćtrudnedozrozumienia
dlaczytelnika,którynieposiadawykształceniaprawniczego.Dlatego,dla
ułatwieniazrozumieniategozagadnienia,wartosformułowaćuproszczoną
2
WnauceteoriiprawawielupaństwEuropykontynentalnejzasadapraworządności
izasadaprawalubpaństwaprawnegoniesąwpełnitożsameiczęstoprzyjmujesię,że
zasadapraworządnościwchodziwskładszerszejideipaństwaprawa.Dlacelówniniejszej
publikacji,którejzadaniemjestprzybliżeniemożliwieszerokiemugronuCzytelnikówtej
skomplikowanejmaterii,przyjmiemy,żeobatepojęciasątożsameimajątakiesamo
znaczenie.Wtakimteżznaczeniuobatepojęciawystępująwewszystkichdokumentach
KomisjiEuropejskiejdotyczącychsporuzPolskąoprzestrzeganiezasadypraworządności,
gdzieopisywanesąonejednakowymangielskimterminemprawnym„ruleoflaw”.
