Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
AndrzejDziadzio
TrybunałPaństwaotrzymałtakżefunkcjęsądukompetencyjnego,
rozstrzygającegosporykompetencyjne,np.międzyadministracją
asądami,międzyorganamiadministracjiautonomicznejirządowej.
Występowałwięcwpodwójnejroli:jakosądrozjemczy(Schieds-
gericht)wzakresiesporówprawapublicznegoorazjakotrybunał
kompetencyjny(Competenzgerichtshof).TrybunałPaństwawtakim
ujęciumiałpełnićrolęnzwornikakonstytucji”(SchlußsteinderVer-
fassung).Mimozałożenia,żezadaniemTrybunałuPaństwamiałabyć
całościowaochronakonstytucji,niezostałonjednakwyposażonyani
wprawodokontrolizgodnościustawzkonstytucją,aniwprawodo
rozstrzyganiasporówkompetencyjnychmiędzyustawodawstwem
państwowymikrajowym.OgraniczeniekompetencjiTrybunału
PaństwabyłoświadomymdziałaniemtwórcówKonstytucjigrudnio-
wej.UznalionibowiemprzekazanieTrybunałowiPaństwakompe-
tencjidobadaniakonstytucyjnościustawzaniebezpiecznezuwagi
na-jakstwierdzono-nniekompletnystanustrojupaństwaismutne
doświadczeniaprzeszłości”.Niewykluczalijednakpowrotudotej
koncepcjiwprzyszłości7.
7
OdstąpienieodpomysłustworzeniazTrybunałuPaństwasądusensustricto
konstytucyjnegoWydziałKonstytucyjnyIzbyPosłóww1867r.uzasadniałtak:nBei
derUnfertigkeitunsererVerfassungszuständeundmitRücksichtaufdietraurigen
ErfahrungenderVergangenheiterschienaberjedeAntasungdergesetzgenedenGe-
waltderVertretungskörper,jedeUnterordnungderselbenuntereinenRichterspruch
gefährlichundmusstedieseFragederZukunfüberlassenbleiben”
.Cytatpochodzi
zrozprawyG.Jellinka,EinVerfassungsgerichtshoffürÖsterreich,Wien1885,s.65.
Jaksięwydaje,twórcyKonstytucjigrudniowej,odrzucającideęTrybunałuPaństwa
jakosądukonstytucyjnego,wskazywalinafakt,żetworzenienowychinstytucjimo-
głosięodbywaćwyłączniewgranicachistniejącegoustrojupaństwa.Agranicętę
wyznaczałaprzedewszystkimzasadamonarchiczna.Systemrządówmonarchicznych
zakładał,żemonarcha(cesarz)byłwyłącznymdzierżycielemwładzypaństwowej.Na
tentematzob.Ch.Schmetterer,DerKaiservonÖsterreichals(alleiniger?)Gesetzgeber,
VomAbsolutismuszumKonstitutionalismus,w:BRGÖ2012,Bd.2.Monarchęuważano
zajedynegoustawodawcę,gdyżrolaizbparlamentusprowadzałasiędowspółdziałania
wokreśleniutreściprawa.Parlamentpełniłbardziejrolęreprezentantaspołeczeństwa
wobecmonarchyniżodrębnegoorganuwładzyustawodawczej.UstrójAustriiuznano
zatemzaniekompletnyiniedokończony,boniezostałprzeprowadzonypodziałna
władzęustawodawcząiwykonawcząwznaczeniumonteskiuszowskim.Liberałowie
austriaccywreformowaniupaństwaniewyszliwięcpozapropozycjeustrojowecesarza
