Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przemocwobecdzieckawrodzinie–analizazjawiska
15
rozwojusomatycznegoiduchowegojestmniejszyniżpotencjalnypoziomtego
rozwoju”.
I.Pospiszyl(1994,s.14),uwzględniającwszystkiewymienionekryteria
definicyjneprzemocy,określaprzemocjako„wszelkienieprzypadkoweakty
godzącewosobistąwolnośćjednostkilubprzyczyniającesiędofizycznej,atakże
psychicznejszkodyosoby,wykraczającepozaspołecznezasadywzajemnych
relacji”.
ŚwiatowaOrganizacjaZdrowiadefiniujeprzemocjako„zamierzoneużycie
siłyfizycznejlubwładzy(zagrażającelubrzeczywiste)przeciwkosobie,drugiej
osobielubprzeciwkogrupielubspołeczności,którepowodujelubjestprawdo-
podobne,żespowodujeobrażenia,śmierć,bólpsychiczny,zaburzeniawroz-
wojulubdeprywację”(Raport...2002,s.13).
Wśródróżnychpodejśćdopojęciaprzemocynauwagęzasługujewąskie
iszerokiejejujęcie.Podobniejakwużyciupotocznym,wwąskimznaczeniu
przemoctraktowanajestjakoodpowiednikagresjifizycznej.A.Böttger(za:
Surzykiewicz2000,s.24)definiujeprzemocjako„intencjonalnezastosowanie
fizycznejsiły,odniesionejbezpośredniolubpośredniodoczłonkówspołe-
czeństwa,jakteżpoważnągroźbązastosowaniaowejsiłyfizycznej,dokonującą
sięwokreślonejinterakcjispołecznej”.Szerszeujęcieprzemocyrozciągasięna
dalszekategorieagresji,tzw.psychicznej,przejawiającejsięwwerbalnych
ifizycznychformachocechachprzymusuiograniczeniawolności(Dąbrow-
ska-Bąk1995).
Wsocjologicznychbadaniachnadprzemocącorazwyraźniejkrystalizuje
siępojęcieprzemocy,którepodkreślazarównoaspektyprzemocyfizycznej,jak
ijejpsychiczno-emocjonalneuwarunkowania(Galtung;Holtmanza:Surzy-
kiewicz2000,s.25).WedługA.Frączka(1996,s.37)„przemocinterpersonalnato
czynnościintencjonalniepodejmowaneprzezludzi[...],stanowiącezagrożenie
bądźpowodująceszkodywfizycznym,psychicznymispołecznymdobrostanie
innychosób[...],wywołująceból,cierpienie,destrukcję,prowadzącedoutraty
cenionychwartości”.
Niezależnieodtego,czyoprzemocymówisięwaspekciepsycholo-
gicznym,prawnym,moralnymczyspołecznym,maona,zdaniemJ.Mellibrudy
(1993),wspólnecechy:
–jestzawszeintencjonalna,
–dotyczynaruszaniajakichśprawidóbrosobistych,
–jestnaruszeniemprawidóbrjednostki,któreuniemożliwiajejsamo-
obronę,
–powodujezawszejakieśszkody,
–lubisiępowtarzać–częstopierwszyaktprzemocyjestdziełemprzypadku,
apoczuciebezkarności,bezwolneprzyjęcieagresjitorujedrogęprzemocy,
–jestczęstorozpaczliwymzagłuszaniempoczucianiemocy,
–odpowiedzialnyzaniąjestsprawca,bezwzględunato,cozrobiłaofiara,
–niezawszejestściganaprzezprawo.