Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Samoocenadziecikrzywdzonychwrodzinie
Zapunktodniesieniaprzyjąłstosunkiopiekuńczo-wychowawczewrodzinie,
charakteryzującewdanychczasachwyższewarstwynajlepiejrozwiniętych
społeczeństw.Ewolucjataprzebiegaładrogą:
–dzieciobójstwa(odstarożytnościdoIVwiekun.e.),
–porzucania(IV–XIIIw.),
–obojętności(XIV–XVIIw.),
–narzucania(XVIIIw.),
–uspołeczniania(XIXw.ipierwszapołowaXXw.),
–wspieraniawrozwoju(drugapołowaXXw.).
WedługL.deMause’a(za:Jarosz2001)doXVIIIwiekustosunkitepo-
wszechnienaznaczonebyłyokrucieństwem,opuszczeniem,obojętnością,co
byłoniejakoobowiązującąnormąkulturowąwzakresietraktowaniadzieci.
Współczesnewystępowanieokrutnychformzachowaniarodzicówwobecdzieci
(zabijanie,dotkliwebicieitp.)oznacza,żetkwiąoniwewcześniejszychstadiach
rozwojowychprzedstawionejewolucji.
Idearówności,którązapoczątkowałarewolucjafrancuska,prowadziła
stopniowodowzrostuzainteresowaniaochronąprawczłowieka,ograniczając
międzyinnymiwszechpotężnąwładzęojca.Napoczątkuuwagęskupiono
głównienaochronieprawpłodu,noworodkaipodstawowychprawdziecka,
któreznalazłysięwKodeksieCywilnymNapoleonaz1804roku(Pospiszyl1994;
Marzec-Holka2004a,2004b).
Podobnedziałaniapodejmowanoteżwinnychkrajacheuropejskich.
WAngliiodpowiednimiaktamiustalanokarydlaosóbźleobchodzącychsię
zdziećmidolat16lubzaniedbującychobowiązkirodzicielskie(Jundził1993).
Równieżpierwszynowożytnypolskikodekskarnyz1818rokuzawiera
regulacjechroniącedzieciprzedzabójstwem,okrucieństwem,uwiedzeniem
inarażeniemnachorobęwokresieniemowlęctwa(Ratajczak1980).
Jednakzasadniczązmianęwtraktowaniudzieci,jakpodajeI.Pospiszyl
(1994;por.Sigler1989),przyniósłdopierowiekXIX.W1871rokuwStanach
ZjednoczonychpowstałoStowarzyszenieZapobieganiaOkrucieństwuwobec
Dziecka(TheSocietyforthePreventionofCrueltytoChildren)jakopierwszatego
rodzajuorganizacjanaświecie.Dwanaścielatpóźniej,w1883rokuwAnglii
powstałoStowarzyszenieOchronyDzieciprzedOkrucieństwem.Działalność
tychinstytucjiopartabyłaniemalwyłącznienaakcjachcharytatywnych,do-
brymsercuiszczerejwoliwolontariuszy.
WdrugiejpołowieXIXwiekuporazpierwszyproblemokrucieństwa
wobecdziecizaistniałwnauce.Pojawiłysiępierwszenaukoweopisyzjawiska
maltretowaniadzieciprzygotowaneprzezlekarzy(Jarosz2007).
WiekXXzasprawąE.Keyogłoszonostuleciemdziecka.Formułowano
postulatydotyczącepielęgnacjinaturalnychwłaściwościdziecka.Wprzeci-
wieństwiedotradycyjnejpedagogiki,wproponowanejprzezE.Keykoncepcji
wychowaniadzieckomiałobyćnieprzedmiotem,leczpodmiotem.Żądała
wychowaniazapewniającegodzieckumiłośćiposzanowaniejegogodności.
