Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.SYMETRIAWGOSPODARCE
podejściadziałowo‑gałęziowegoifunkcjonalnegopozwalawyróżnićnaukęoprzedsię‑
biorstwieprzemysłowym,budowlanymitp.oraznaukęozaopatrzeniu,produkcji,zby‑
cie,finansachitd2.
Równocześniezpojęciemnaukaoprzedsiębiorstwiewpublikacjachpojawiasiępoję‑
cieteoriiprzedsiębiorstwa3.Sytuacjatakapowoduje,żenależypostawićpytanie:czym
właściwiewkontekścieprzedsiębiorstwanależysięzająćijaknazwaćto,copowstanie,
jeżeliprzyjmiesięzałożenie,żeanalizujączawartośćtreściowąowychpozycji,rozumienie
naukioprzedsiębiorstwieJ.LichtarskiegoiJ.Żurka(oburedaktorówpraczbiorowych)
jesttożsame.Znaczyto,żezastosowalipodobnąperspektywęopisuiporuszająsięwedług
metodologiiekonomikiprzedsiębiorstwawrazzelementamiorganizacjiizarządzania.
NiecoodmiennepodejścieprezentujeT.Gruszecki,którywpublikacjizatytułowanej
Współczesneteorieprzedsiębiorstwastawiadośćjasnągranicęmiędzyteoriąprzedsię‑
biorstwaanaukąoprzedsiębiorstwiestwierdzając,że„największąlukąobecniewteorii
ekonomiijestteoriaprzedsiębiorstwa”4ipostulujedalejkoniecznośćrozwijanianauki
oprzedsiębiorstwiestwierdzając,że„zapotrzebąwydzielenianaukioprzedsiębiorstwie
przemawiateżjejfunkcjapraktyczna.Teoriaprzedsiębiorstwamatrochęinnepotrze‑
byniżmikroekonomiaibudowanajestdlaniecoinnychcelów.Mikroekonomiaosiąga
precyzjędziękigeneralizacjiiredukcjiliczbyczynników,którebierzepoduwagę.Jej
celemniejestwyjaśnieniezachowaniapojedynczejfirmy5,alerynku.Widzionafirmę
niejakozgóry.Wtakimpodejściuzbytdużaliczbaczynnikówjestniewygodnaizama‑
zujenajistotniejszeprawidłowości.Tymczasemteoriafirmy(przedsiębiorstwa)mabyć
przedewszystkimużytecznadlaprzedsiębiorcy.Tenzaśstykasięzwielomaczynnikami
iograniczeniami,potrzebujewięcujęcia,któremusiwziąćpoduwagęowielewiększą
liczbęzmiennych.Wsensieteoretycznymjesttoodejścieodtradycyjnegomodelowania
kilkomaprostymizmiennymiiuwzględnianiaczynnikówistotnychdlazachowań,ale
niekonieczniewymiernych,jakpopytczycena”6.Zpowyższegowynika,iżT.Gruszecki
właściwiestawiaznakrównościmiędzyteoriąprzedsiębiorstwa,anaukąoprzedsiębior‑
stwie,zresztąstwierdzając,że„wliteraturzeświatowej(głównieanglosaskiej)istnieje
wielepozycjiomawiającychalternatywne(tzn.nieneoklasyczne)teorieprzedsiębiorstwa,
atenproblemznanyjestwliteraturzeanglosaskiej,jakoteoriafirmy.Dlapodkreślenia
związków(jakpiszeT.Gruszecki)ztąliteraturąużywampojęćprzedsiębiorstwoifirma
2Podstawynaukioprzedsiębiorstwie.Pracazbiorowapodred.J.Lichtarskiego.Wyd.AkademiiEkonomicznej
im.OskaraLangegoweWrocławiu,Wrocław2005,s.17-22.
3JaknaprzykładpublikacjezatytułowanePodstawyfunkcjonowaniaprzedsiębiorstwautorstwaN.Grzenkowicza,
J.Kowalczyka,A.Kusaka,Z.PodgórskiegoiM.AmbroziakaiTeoriaprzedsiębiorstwa–zagadnieniawybrane.
Pracazbiorowapodred.S.KasiewiczaiH.Możaryna.
4T.Gruszecki:Współczesneteorieprzedsiębiorstwa.WNPWN,Warszawa2002,s.12.
5Tutrzebazrobićzastrzeżeniedotycząceposługiwaniasiętympojęciem.T.Gruszeckiużywaichzamiennie,
cowświetlepolskiejpraktykidefiniowaniajestnieuprawnione.Wpublikacjipodred.J.Lichtarskiegopadastwier‑
dzenie,żeprzezprzedsiębiorstworozumiesię„osobęlubzespółosóbwyposażonychwmajątek,prowadzących
działalnośćgospodarczą,wyodrębnionąpodwzględemekonomicznymiprawnym”,natomiastwuregulowaniach
prawnychwKodeksieCywilnymwart.55,definiującymprzedsiębiorstwo,wymaganejestpodanienazwyprzed‑
siębiorstwa,cojestdoprecyzowywanewKodeksiespółekhandlowych.Wkodeksietymart.8stwierdza,że„Spółka
osobowaprowadziprzedsiębiorstwopodwłasnąfirmą”,zaśart.24stwierdza,że„firmaspółkijawnejpowinnaza‑
wieraćnazwiskoalbofirmę(nazwę)jednegolubkilkuwspólników”.
6T.Gruszecki,op.cit.,s.44.
12
