Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
pogłębiaćświadomość,czymjestsamorządterytorialny,jaksięmożeroz-
wijać,najakieniebezpieczeństwajestwystawionyitd.
Aktywnośćpolitycznanarodowychdemokratów,wszczególnościwpra-
cachustawodawczychnarzeczsamorządu,aobserwowanawdziałalności
parlamentarnejposłówZLNiSN,odnotowanazostaniewrozdzialeIII.
JeślichodziodziałalnośćobozunarodowegowSejmieUstawodawczym,
toosiągnięty17marca1921r.kompromiskonstytucyjnymożnauznaćza
sukcesposłów.Jednakkodyfikacjeszczegółowezdziedzinysamorządu,
wymagającenowychregulacji,uproszczenia,uzupełnienialubuchylenia
przepisówdotychczasowychzuwaginapoziomsporuwwielusprawachnie
zapowiadałysiędobrze.Skorounormowaniekompetencjisamorząduzostało
zastrzeżonedlaustawszczegółowych,toichprojektybyływciążrozpatry-
wane.PrzykłademmożebyćwniesionydoSejmuprzezrządwlipcu1919r.
projektustawyogminiewiejskiej5,którypróbowałzerwaćzodmiennymi
systemamisamorządowymiustanowionymiprzezrządyzaborcze,aprzez
toprzyspieszyćprocesunifikacjikraju.
Dotegowłaśniezmierzałobywprowadzeniewcałympaństwiegminy
zbiorowej.Niestety,identyfikacjadzielnicowaposłówbyłaprzeszkodąnie
dopokonania,obligowałaichczasemsilniejniżprzynależnośćpartyjna.
Posłowiezbyłegozaboruaustriackiegoipruskiego(itozewszystkichpartii)
broniligminyjednostkowej,zaśzb.zaborurosyjskiegotaksamoprawie
jednoliciewystępowaliwobroniegminyzbiorowej.Pomimopróbperswa-
zjiikompromisuzestronyZLNniezdołanodojśćdoporozumienia,więc
projektprzepadł.
SejmIkadencji(1922-1927)charakteryzowałsię,jakiSejmUstawo-
dawczy,nadmiernymrozbiciemstronnictwpolitycznych,znówwysokibył
wtychwarunkachpoziomsporuwdebatachpublicznych,azagadnieniasa-
morządowestałysięelementemwalkipolitycznej.Najbliżejustaleniajakiegoś
optimumiujednoliceniaustrojusamorządowegobyłyprojektyrozpatrywane
latem1927r.,auzgodnioneprzezwiększośćsejmowąprawicowo-lewicową.
ZLNgotówbyłgłosowaćzaustawamizewzględówrzeczowych,chciałteż
wykazać,żesejm,mimonegatywnegostanowiskarządu,zdolnyjestdać
potrzebnekrajowiustawy.Nieudałosię.28lipca1927r.zakończyłasię
kadencjasejmuisenatu,aprojektydefinitywnieprzepadły.
5
BibliotekaSejmowa(dalej:BS).SejmUstawodawczyRP(dalej:SURP)1919.Druk
Sejmowy916.Rządowyprojektustawyogminiewiejskiejz25VII1919.
