Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogdanDolnicki
nieniuczynnikaobywatelskiego,powoływanegowdrodzewyborów
(art.66).Konstytucjaz1921r.należałajużjednakdoostatnichde-
klaracjiprawnychdotyczącychrozbudowysamorządu.Odtegoczasu
konsekwentnieumacnianopozycjęorganówadministracjirządowej,
aograniczanorolęczynnikaspołecznegowadministracji5.
Cechącharakterystycznątegookresubyłodążeniedoscalaniaziem
będącychdotejporypodróżnymizaboramiorazzunifikowaniaprawa.
Przyokazjiporządkowaniadawnegoitworzenianowego,jednolitego
ustawodawstwaadministracyjnegowzmacnianopionadministracji
rządowej,osłabiającjednocześniesamorząd.
Rok1926przyniósłzwycięstwokoncepcjinsilnejwładzywykonaw-
czej”,któraciężarkierowaniapaństwemprzeniosłazorganówkolegial-
nych,tworzonychwdrodzewyborów,namianowaneorganymonokra-
tyczne6.Wzmógłsięrównieżprocesporządkowaniaiunifikowaniaprawa
administracyjnego7.Wydanewtymokresieaktynormatywnesankcjono-
wałydominacjęorganówadministracjirządowej8nadorganamisamo-
rząduterytorialnego9.Przejawemtegobyłomiędzyinnymiprzyznanie
przezustawęsamorządowąz1933r.organomrządowym,wśródktórych
dominującąrolęodgrywałwojewoda,licznychśrodkównadzorczychnad
organamisamorząduterytorialnego.Wymienićtumożna:
a)zatwierdzanieuchwałorganówsamorządudotyczącychważniej-
szychsprawgospodarczych,
b)orzekanieoważnościuchwałorganówsamorządowychwprzy-
padkachzawieszeniaichjakosprzecznychzprawem,
c)inspekcjeworganach,instytucjachiprzedsiębiorstwachsamo-
rządowych,
5J.Starościak,Prawoadministracyjne,Warszawa1977,s.123.
6M.Jaroszyński,M.Zimmermann,W.Brzeziński,Polskieprawoadministracyj-
ne...,s.133.
7Tamże,s.133-134.
8RozporządzeniePrezydentaRPzdnia19stycznia1928r.oorganizacjiizakre-
siedziałaniawładzadministracjiogólnej(Dz.U.Nr11,poz.86zpóźn.zm.)iustawa
zdnia23marca1933r.oczęściowejzmianieustrojusamorząduterytorialnego(Dz.U.
Nr35,poz.294zpóźn.zm.).
9A.Ajnenkielpisał,żerozporządzeniezdnia19stycznia1928r.npodniosłoitak
jużwysokiprestiżwojewody[istarosty-dop.B.D.].Byłotostanowiskonawskroś
polityczne,któregozakresfunkcjisprowadzałsięprzedewszystkimdonadzorunadsto-
sunkamispołecznymi,politycznyminapodległymmuobszarze,dooddziaływaniana
posunięciaopozycjilubjejhamowania(...).Starostaiwojewodapozostalijakoczynnik
nadzorującyczynnościsamorząduizarazem(jeślichodziostarostę)wykonującyjego
decyzje”;AdministracjawPolsce.Zaryshistoryczny,Warszawa1977,s.89i90.
42