Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FILOZOFICZNEASPEKTY,KONTEKSTYIWYMIARYFENOMENUSAMOTNOŚCI
13
doświadczenia.Jakotakiepojęciesamotnościnabieraznaczeniaokreślonejrela-
cji,którazachodzimiędzyjednymawielomalubodpowiedniodotegomiędzy
jednostkąawielością,doktórejtajednostkanależy–jestjejczęścią–lubktóra
stanowidlaniejukładodniesienia.Pierwszezatem,comożemy,ponadwszelką
wątpliwość,powiedziećopojęciusamotnościto,żejestpojęciemrelacyjnym.
Burzytonaszezdroworozsądkowenastawienia,któresamotnośćkojarząwprost
przeciwnie–jakomomentbraku,rozerwania,zawieszenia,pęknięcia,ustania
relacji,samozaśjejpojęciejakoarelacyjne.Nicbardziejmylnego.Wmyślustaleń
tejczęścifilozofiisamotności,którą,zpewnymizastrzeżeniami,możnawprzy-
bliżeniuokreślićjakologikęsamotności,traktująckomplementarniezdrugim
głównymdziałemtejfilozofii,tojestzszerokopojętąfenomenologiąsamotności,
samotnośćjestpojęciemdesygnującymokreślonąrelację,jakazachodzimiędzy
jednymawielomalub,używającwywodzącejsięztegojęzykaterminologiisocjo-
logicznej,międzyjednostkąaspołeczeństwem.
Logikasamotności
Pojęciesamotnościjestwięc,powtórzmy,pojęciemrelacyjnymbądźściślej–ko-
relacyjnym,obrazującymwspółzależnośćobydwuczłonówrelacji.Bysięprzeko-
naćotym,jakiegorodzajutorelacja,trzebasięwprzódodwołaćdomożliwych
logiczniekonfiguracji,wjakichjednozwielomamogąwystępować.Wsumie
możnawyliczyćiwskazaćczterymodelowerelacjezachodzącemiędzyjednym
iwieloma.Sątokolejno:
1.njednoiwiele”
2.njednowwielu”
3.nwielewjednym”
4.njednoawiele”.
Modelpierwszy,sygnowanywyrażeniemnjednoiwiele”,oznacza,najogól-
niejmówiąc,przypadek,wktórymjednostkapozostajewobecprzynależnejjej
społecznejwielościwrelacjisymbiotycznej,symetrycznejiopartejnawzajem-
nejwspółzależnościorazwspółdążności.Pozostawaniewtegotypurelacjachnie
manicwspólnegozsamotnością.
Drugizwymienionychmodeli,sygnowanywyrażeniemnjednowwielu”,obra-
zujeprzypadek,wktórymjednostkapozostajewobecprzynależnegojejkontekstu
społecznegowrelacjiantysymetrycznej,opartejnaasymilacji,skutkującejwchło-
nięciemjednostkiprzezokreślonąspołecznąwielość.Wkazusietymjednostkajest
takzespołeczeństwemzrośnięta,żewistociestajesięściśleicałkowiciehetero-
nomiczna,wydananapastwęwyrokówspołeczeństwa(państwaetc.),pełniącego
wobecniejrolęhegemona.Tutakżeniemożebyćjeszczemowyosamotności.
Modeltrzeci,nwielewjednym”,wznacznejmierzeprzypominadopierocoomó-
wiony.Podobniejakwtamtym,mamydoczynieniazrelacjąantysymetryczną,
