Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CentrumiobrzeżasocjologiiNorbertaEliasa
społecznychwsposóbinterdyscyplinarny,historyczny,porównawczy
iholistyczny,praceEliasajużnanasczekały-paradoksalniezarazem
pionierskieiprzestarzałe9.
JużpodkonieclattrzydziestychXXwiekuEliasokreśliłwyraźnie
problemy,wobecktórychsocjologowiestanęlidopierowlatachsie-
demdziesiątychiosiemdziesiątych,wychodzączzupełnieodmiennych
przesłanek(Dülmen1996,s.264).KluczowedlaEliasazagadnienia
genezy,transmisjiiprzemianwzorcówzachowańorazstandardów
ocenestetycznychimoralnychwewszystkichsferachżycialudzkiego,
problemwiedzyzlokalizowanejijejtransformacjiwzmieniającymsię
społeczeństwie,wzbudzajądzisiajniesłabnącezainteresowanie.Do-
wodzitegopopularnośćautorówtakichjakZygmuntBauman,Jean
Baudrillard,GiorgioAgamben,aletakżeBrunoLatourczyJudithBut-
ler.Relacjamiędzywładząakulturąwkontekścieteoriimoderniza-
cji-omawianawdrugimtomiedziełaEliasa-tojedenzwiodących
tematówdzisiejszychnaukspołecznych.Przekonujeotympoczytność
pracShmuelaEisenstadta,RonaldaIngleharta,UlrichaBecka,Petera
SloterdijkaczyJürgenaHabermasa10.
Bogactwotreściidziewparzezbogactwemmetod.Eliasłączył
narracjęhistorycznązanaliząlingwistyczną,źródłaliterackieido-
kumentyurzędowezdanymistatystycznymi.Odnajdziemyuniego
demografięgeograficznąiantropologiępolityczną-opisane,zanim
ktokolwiekinnyonichpomyślał(choćbynawetprawdąbyło,żeElias
odkryłjetak,jakpanJourdainprozę,nicotymniewiedząc,zob.Mu-
chembled1996,s.280).Eliasśmiałowykorzystywałróżnorodneźró-
dła-wtymikonograficzneiliterackie-doanalizyprocesówspołecz-
9Pozwolęsobieprzytoczyćanegdotę:kolegaopowiadałmi,żepodczaszajęć,na
którychomawiałfragmentyOprocesiecywilizacji,pewienstudentwykrzyknąłnagle,wy-
raźniezdegustowany:DJakmożnatakpisaćpoFoucault!”.Nieprzynositozapewne
chlubyprzygotowaniuowegostudentadodyskusji,alepokazuje,żedziełoEliasamożna
dziśczytaćtak,jakbyzostałonapisanewczoraj.Niesądzę,bypodobnaprzygodamogła
sięzdarzyćktóremuśzewspółczesnychmuuczonych.
10WartowspomniećouderzającymdystansieEliaswobec-wszechobecnejdzi-
siaj-problematykipolitycznej.Odmiennepodejściedopolitykiorazpolitycznegoza-
angażowaniasocjologiistanowiłojedenzpunktówspornychmiędzyEliasemaMann-
heimem(zob.Kilminster2007,s.43,71).
