Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dwukrotnenarodzinyprocesucywilizacji
25
nych.Wjegopracachhistoria,psychologia,socjologia,antropologia
społeczna,ekonomiailiteraturoznawstwoniewchodząsobiewdrogę,
leczharmonijniesiędopełniają.ZtegozapewnepowodudziełoEliasa
odkrylinajpierwhistorycy(Kurowski2003,s.6),aspecjalnąestymą
cieszysięwśródkulturoznawców,obecnienajbliższychustanowione-
muprzezeństandardowiwielodziedzinowejsyntezy,choćniekoniecz-
niejejfilozoficznemurygoryzmowiijęzykowejprostocie(zob.np.Bal
2012).
Przycałejprawdziwościpowyższychstwierdzeńnieulegawątpli-
wości,żeEliasnienależydonaszychczasów.Temuwłaśnie-obok
communisopinio-zawdzięczasrodzemylącystatusklasyka.Niemożna
jednakstaćsięklasykiemwniespełnaczterdzieścilatpopierwszejzna-
nejpublikacji.JakpiszeKarl-SiegbertRehberg(1996a,s.20),Ddopie-
rood1976rokuzaczynająsięniezrównanesukcesyjegomyśli-(ł)
wszyscygoczytają”,aprzeczytawszy,nierazzacieklekrytykują,cokla-
sykówspotykaraczejrzadko(zob.np.Goody2002,2003,2004;Liston,
Mennell2009).Tozresztąproblemzwiązanytyleztreścią,ilezesty-
lempisarskimiwarsztatemEliasa,czymszerzejzajmęsięwostatnim
rozdzialeksiążki.DieterClaessens,któremunależyprzypisaćzasługę
wprowadzeniaEliasanapowrótwobiegakademicki(przynajmniejnie-
miecki,zob.Kurowski2003,s.5),słuszniesugerował,żezastosowanie
pojęciastylumyślowegoLudwikaFleckamogłobywyjaśnićwielepara-
doksówEliasowskichkoncepcji(Claessens1996,s.141).
ZatemsamEliasniepomaganamumieścićwłasnegodorobku
naintelektualnejmapiedwudziestowiecznychnaukspołecznych.Nie
pozostawiłrównieżżadnychklarownychwskazówekcodoznaczenia
swoichprac:któreuważałzanajważniejsze,aktóre-zamarginalne.
Wiemyjedynieojegogłębokimprzeświadczeniu,żewszędzie,wkaż-
dejsferzeżyciaspołecznego,możnawytropićprzejawyprocesucywi-
lizacji,któregoopisiwyjaśnieniestanowiązadaniesocjologa.Wobec
tegobrakujasnościzdecydowałamsięstosowaćpodziałnacentrum
iobrzeżamyśliEliasa,zacentralneuznającteprace,wktórychwy-
kładacałościowoswójprogrambadawczyorazideęprocesucywiliza-
cji,zamarginalnezaś-publikacjeukazującewybraneelementytegoż
procesu.
