Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DRAMATDOODCZYTANIA
9
ujednolicaćprzekazu,upraszczaćgoisprowadzaćdospójnego,jedno-
rodnegoobrazu.Możeonarównieżwydobywaćnapowierzchnięutwo-
ruwzajemnekonfliktymiędzyposzczególnymipunktamiwidzenia,
określonymiperspektywamispojrzenianarzeczywistość,wskazywać
nawzajemnąnieprzystawalnośćgłosówniejednokrotniepochodzących
zróżnychporządkówkomunikacyjnych.Dramatjestbowiemjednocze-
śnieefektemaktutwórczegookreślonegoautora,jakiaktemkażdejpo-
staciwikłającejsięwstosunkisiłyidominacji.
Czytaćdramattotworzyćszeregilinearneiwertykalne.Przechodzić
odbezpośredniegodzianiasiędopoziomusymbolicznego.Krzyżować
syntagmęiparadygmat.Czytaćdramattorazemztekstemrysować
przestrzenno-architektonicznąkonstrukcjędzieła.ThomasStearnsEliot
stwierdzał,żenistotnąrzecząjestumieścićnascenietakiprecyzyjny
zapisżycia,któryjestzarazempunktemwidzenia,światem-światem,
któryzostałprzezumysłautorapoddanywszechstronnemuprocesowi
uproszczeń”8.TrawestującsłowaautoraMorduwkatedrze,możnapowie-
dzieć,żezapistennależynietyleumieścićnascenie,ileuczynićgosceną
dramatu.Sceną,którajestwypadkowąperspektywdramatispersonae
narzuconychnaświatprzedstawiony,ajednocześniestanowizapisroz-
szczepionegogłosuautoraobserwującegowłasnetworzenie.Takiejwła-
śniescenyposzukiwaćbędęwdramatachJuliuszaSłowackiego.
Książkastanowizmienionąwersjęrozprawydoktorskiejobronionej
w2016r.naWydzialePolonistykiUniwersytetuWarszawskiego.Zarów-
nodysertacja,jakiprezentowanapublikacjaniepowstałyby,gdybynie
ogromnewsparcie,niezmiennawiarainiecodziennezaangażowaniemo-
jegopromotora-dr.hab.WitoldaSadowskiego,któremuwinnajestem
dozgonnąwdzięczność.Dlamłodegonaukowcamożliwośćpoważnej
imerytorycznejdyskusjinadjegotekstemjestwartościąniedoprze-
cenienia,dlategoteżzawszelkiekomentarze,uwagiipolemicznegłosy
dziękujęrecenzentkommojejrozprawy-prof.drhab.MariiPrussakoraz
drhab.MagdalenieSaganiak.Zawszystkiedyskusjeirozmowydoty-
czącemojejkoncepcji,możliwościjejzastosowania,aprzedewszystkim
wątpliwościbadawczych,któremożeonawzbudzaćuczytelnika,dzię-
kujęszczególnieprof.drhab.DanucieUlickiej,dr.ŁukaszowiWróblowi
idrAleksandrzeKremerorazwszystkimkolegomzZakładuPoetyki,
TeoriiLiteraturyiMetodologiiBadańLiterackichILPUW.Prezentowane-
gostudiumniebyłobyjednakbezmoichpierwszychmistrzów-drKry-
stynyRuty-Rutkowskiejorazdr.EligiuszaSzymanisa-itoichpamięci
poświęcamtęksiążkę.
8T.S.Eliot,Szansedramatupoetyckiego,w:tegoż,Szkicekrytyczne,wybóriprzeł.
M.Niemojowska,Warszawa1972,s.283.
