Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wpatrzyćponowniewcytowanyfragment,widać,
żemechanizmem,którysłużydowykraczaniapoza
rzeczywistośćzwyczajną,obecnątuiterazprzednaszymi
oczyma,jestmetaforaiporównanie.Mająonerolę
dwoistą:nasycająobrazemocjamiizmysłowością,
boprzeciewakacjesmakujądopiero,gdysięonich
powie,że„miałynadniesłodkidoomdleniamiąższ
złotychgruszek”,alepozatympełniąteżinnąfunkcję:
przenosząto,cosiędziejetuiteraz,wkontekst
mitologiczny.StądowasłużącaAdelastajesięboginią
Pomoną,a„księgawakacyj”–jużsamawsobiebędąca
metaforą–zyskujeodniesieniedoKsięgiBlasku.
Metaforajestbardzoważnymelementem
Schulzowskiejsztukisłowa,pozwalabowiembudować
związkipomiędzysferamirzeczywistości,którenapozór
niewielemajązesobąwspólnego.Awangardowymistrz
iteoretykpoetyckiejmetaforyzokresudwudziestolecia
międzywojennego,TadeuszPeiper,twierdził,iżdobra
metaforapozwalazderzaćzesobąpojęcia,które
wzwykłychużyciachjęzykasąodsiebiebardzoodległe.
Wtensposóbpoetakreujenoweznaczenia,któreprzed
takąmetaforą-wynalazkiemjeszczenieistniały,stajesię
przetotwórcąwdziedziniepojęć,wzbogacanasze
sposobymówieniaorzeczywistości.USchulzamamy
bardzowielemetaforodkrywczychwawangardowym
sensietegosłowa,alesamateoriametaforywywodzisię
skądinąd,pochodzizjegokoncepcjiSłowapierwotnego
orazjęzykajakoprodukturozpadupierwotnejJedności,
którąmożnabyutożsamiaćzBogiem-Słowemprologu
Ewangeliiśw.Jana.Przeczytajmyfragmentkrótkiego,ale
niezwykleważnegoeseju
Mityzacjarzeczywistości
:
„Istotąrzeczywistościjestsens.Coniemasensu,nie
jestdlanasrzeczywiste.Każdyfragmentrzeczywistości
żyjedziękitemu,żemaudziałwjakimśsensie
uniwersalnym.Starekosmogoniewyrażałytosentencją,
żenapoczątkubyłosłowo.Nienazwanenieistniejedla
nas.Nazwaćcoś–znaczywłączyćtowjakiśsens
uniwersalny.Izolowane,mozaikowesłowojestwytworem
późnym,jestjużrezultatemtechniki.Pierwotnesłowo
