Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GenezaiewolucjaSenatu
51
współdecydowaniazgłowąpaństwaorozwiązaniuobuIzbprzedupływemka-
dencji143uZkoleiposłowiewtrakcieodrzucaniapoprawekzgłoszonychprzezse-
natorówHzrozpędupozbawilisięprawasamorozwiązywalności,czyliwyrzekli
sięprzezpomyłkęnaderważnegouprawnienia”144uKontrolęnadrozporządze-
niamizmocąustawy(dekretami),któreprezydentmógłwydawaćwrazienagłej
koniecznościpaństwowejwzakresieustawodawstwapaństwowego,miałspra-
wowaćwyłącznieSejm145u
Ustawakonstytucyjnaz23kwietnia1935ru146,zwanapotocznieKonstytu-
cjąkwietniową,wprowadziłabardzoistotnezmianywsposobiepowoływania
SenatuuRozwijającajejprzepisyordynacjawyborczaz8lipca1935ru147stano-
wiła,żewdrugiejIzbieustawodawczejzasiadaćbędzie96senatorów,wtym32
(1/3składu)mianowanychprzezPrezydentaRzeczypospolitej,a64(2/3składu)
wybieranych,zapośrednictwemkolegiówelektorskich,przeztzwuelitęzłożoną
zobywatelipowyżej30rokużycia,którzyposiadaliokreślonytytuł:a)zasługi
(odznaczeniapaństwowemuinuOrderOrłaBiałego,orderVirtutiMilitari,Krzyżlub
MedalNiepodległości);b)wykształcenia(wyższelubśredniezawodowe:liceum
pedagogiczne,szkołapodchorążychalbostopieńoficerski);c)zaufania(piasto-
waniestanowiskzwyboruwsamorządzieterytorialnymigospodarczymorazwe
wskazanychorganizacjach)uPrzyjęterozwiązania-zdaniemWaldemaraParucha
-miałynaceluHzabezpieczenie”przednegatywnymiskutkamisłabości,jakie
piłsudczycydostrzegaliwspołeczeństwieIIRzeczypospolitej148uNależyrównież
wskazać,żeordynacjawyborczadoSenatuprzewidywałatzwuzastępców,któ-
rzyuzyskiwalimandatywprzypadkuwygaśnięciamandatusenatoralubutraty
przezeńmandatuuMandatmógłpozostaćnieobsadzonydokońcakadencjitylko
wsytuacji,gdyokreślonysenatornieposiadałjużzastępcyuPrawoubieganiasię
omandatsenatorskiprzysługiwałoobywatelompowyżej40rokużyciauKaden-
cjaobuIzbparlamentutrwałapięćlatuHGłównyideologsanacji”StanisławCar
wtrakciereferowaniaSprawozdaniaKomisjiKonstytucyjnejzprzeprowadzonych
pracnadwnioskiemKlubuParlamentarnegoBezpartyjnegoBlokuWspółpracy
zRządem(BBWR)wsprawiezmianyUstawyzasadniczejoświadczył,żeobózrzą-
dowy,obokprezydentaniezależnegoHodinnychczynników”149:
143
Poruartu26wbrzmieniuustawyzdnia17marca1921ruKonstytucjaRzeczypospolitej
Polskiej(DzuUuNr44,pozu267)zartu26wbrzmieniuustawyzdnia2sierpnia1926ruzmieniającej
iuzupełniającejKonstytucjęRzeczypospolitejzdnia17marca1921ru(DzuUuNr78,pozu442)u
144
AuGarlicki,Przewrótmajowy…,su353-354u
145
JuPietrzak,SenatRzeczypospolitejPolskiej…,162u
146
147
DzuUuNr47,pozu320u
DzuUuNr30,pozu227u
148
WuParuch,Myślpolitycznaobozupiłsudczykowskiego1926-1935,WyduUMCS,Lublin
2005,su294-295u
149
Sprawozdaniestenograficznez108posiedzeniaSejmuwdniu26stycznia1934ru,łu13-14u
