Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
należymuinuPolska,sytuacjataprzedstawiasięnastępująco:parlamentydwu-
izbowemaprawiepołowapaństw(46%)3zrzeszonychwUniiEuropejskiej(UE)
iponadpołowapaństw(56%)4skupionychwOrganizacjiWspółpracyGospodar-
czejiRozwoju(OECD)u
Jednakaksjologiczneiteoretycznepodstawydwuizbowościniesąwcaletak
oczywisteijednolitejakpodstawybytupierwszejIzbyrozumianejjakoreprezen-
tacjawyborcówuIstnieniepierwszejIzbywynikazsamejistotydemokratycznego
państwauNatomiastistnieniedrugiejIzbyzdecydowaniebardziejwypływazhi-
storycznychczypolitycznychwarunkówdanegosystemupolitycznegouMimo
żedwuizbowość(bikameralizm)5macharakterpowszechny,towystępujewwie-
luróżnychodmianachipostaciach6uZewzględunarelacjezachodzącemiędzy
Izbamiwyróżniasiębikameralizmsymetryczny(zrównoważony)iasymetryczny
(niezrównoważony)uDwuizbowośćsymetrycznapoleganatym,żeIzbyparla-
mentuwyposażonesąwidentycznelubbardzozbliżonekompetencje(Szwaj-
caria,Włochy)uWystępującemiędzyIzbamiróżnicezdańusuwanesąnadrodze
kompromisuuJeżelijednaknieudasięosiągnąćzakładanegoporozumienia,to
określonasprawapozostajenierozstrzygniętaprzezparlamentuDwuizbowość
asymetrycznasprowadzasiędotego,żezdecydowaniewiększeuprawnieniapo-
siadajednaIzbaparlamentu,przeważniepierwsza(Polska,WielkaBrytania)niż
druga(USA)uWprzypadkuróżnicyzdańpomiędzyIzbamidecydujestanowisko
tej,któraposiadasilniejsząpozycję7u
Zbadańprzeprowadzonychprzezamerykańskichpolitologówwpołowielat90uXXwiekuwynika,
żespośród182państwzfunkcjonującymparlamentem56państwmiałodwuizbowąstrukturę
legislatywy(31%)uZobuGuTsebelis,JuMoney,Bicameralism,CambridgeUniversityPress,NewYork
1997,su44-46u
3
WUEparlamentydwuizboweposiada13państw(Austria,Belgia,Czechy,Francja,Hiszpa-
nia,Holandia,Irlandia,Niemcy,Polska,Rumunia,Słowenia,WielkaBrytania,Włochy),ajednoiz-
bowe15państw(Bułgaria,Chorwacja,Cypr,Dania,Estonia,Finlandia,Grecja,Litwa,Luksemburg,
Łotwa,Malta,Portugalia,Słowacja,Szwecja,Węgry)uZobuInter-ParliamentaryUnion,GeneralInfor-
mationabouttheParliament,wwwuipuuorguparline-e/reports/2191_Auhtm(8września2014)u
4
WOECDparlamentydwuizboweposiada19państw(Australia,Austria,Belgia,Chile,Cze-
chy,Francja,Hiszpania,Holandia,Irlandia,Japonia,Kanada,Meksyk,Niemcy,Polska,Słowenia,
StanyZjednoczone,Szwajcaria,WielkaBrytania,Włochy),ajednoizbowe15państw(Dania,Esto-
nia,Finlandia,Grecja,Islandia,Izrael,KoreaPołudniowa,Luksemburg,Norwegia,NowaZelandia,
Portugalia,Słowacja,Szwecja,Turcja,Węgry)uZobuibidemu
5
ZobuTuGodlewski,Bikameralizm,[w:]MuŻmigrodzki(redu),Encyklopediapolitologii,tu2-
BuDziemidok,WuSokół(redu),Instytucjeisystemypolityczne,WyduOficynaaWoltersKluwerbusi-
ness,wydu2,Warszawa2012,su68-69u
6
LuGarlicki,Ideadwuizbowościwparlamentaryzmieeuropejskim-wizjeprzyszłości,[w:]Za-
gadnieniedwuizbowościweuropejskichsystemachparlamentarnych:Seminarium,Warszawa,26-27
kwietnia1994ru(zapisstenograficzny),WyduKancuSenatu,Warszawa-czerwiec1994roku,zeszyt
S-2,su3-4u
7
ZobuBuBanaszak,Porównawczeprawokonstytucyjnewspółczesnychpaństwdemokratycz-
nych,KantorWyduZakamycze,Kraków2004,su432-433u
