Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
kontaktówpolityczno-prawnych,alewręczdośćdługonawetniewiedziaływza-
jemnieoswoimistnieniu.Zkoleitreśćowychnormbyławielokrotniepodobna.
Czytoprzypadek,czyfakt,żestrukturypolityczno-społecznepozostającenatym
samympoziomierozwojutworząpodobnerozwiązaniapolityczno-prawne?Do-
pierotzw.wielkieodkryciageograficzne,awłaściwierozwójtechnikiitechnologii
podróżowaniaczłowiekanadalekieodległości,doprowadziłydointensyfikacji
kontaktównapoziomieświatowym,wtymkonkurencjiiujednolicanianorm
prawamiędzynarodowego,czyliprocesujegouniwersalizacji.
Tenormynarodowebyłynastępniestosowanewprocedurachprzyjmowania
posłówczyzawieraniatraktatóworazprowadzeniawojen.Najpierwjednostronnie,
anastępnieucierałysięwrelacjachwzajemnych,bywypracowaćszerszystandard.
Tworzyłajepraktyka.
Nabazieregionalizmuwartoteżwyeksponowaćjeszczejedną,związaną
znimmocnocechę,amianowicietendencjędofederalizmu,takwwymiarze
konstrukcyjnymprawamiędzynarodowego,jakicelowościowym.Tam,gdzie
prawomiędzynarodowerozwinęłosięnawyższympoziomie,gdzieregionalizacja
przyjęławymiarfragmentacyjny,czylireżimregionalnyzacząłsięzamykać,tam
zarazznajdujemywjegotlemyślifederalistyczne,ajegonormyzaczynająwtym
właśniekierunkuewoluowaćiinstrumentalizować.Możnazaryzykowaćtezę,że
regionalizmwpewnymmomenciejakościowymprzechodziwfederalizmprawny.
Klasycznawspółpracamiędzypodmiotamizamieniasięwluźnewprawdzie,ale
związkifederacyjne.Itatendencjacykliczniepowraca,wcorazbardziejskompliko-
wanymstadiumrozwoju.Aprawomiędzynarodowejejsłuży.Widaćtowhistorii
(Rzym,cesarstwoniemieckie,politycznekoncepcjefederalistyczne),alenajlepiej
poprzezwspółczesny,transnarodowycharaktertegoreżimu.
Popiąte,chcęteżwyeksponowaćznaczenieczynnikaczasowegodlaprawa
międzynarodowego.Dopieronałożenieczynnikaczasowegonaczynnikgeopo-
litycznypozwalazlokalizowaćizdefiniowaćkonkretnetypyczyreżimyprawa
międzynarodowego,atymsamymwyeksponowaćjakojegostałecechyregionalizm
iwielowiekowybrakjednolitości.
Niejesttojednakłatwe.Periodyzacjiprawamiędzynarodowegoniedasię
łatwoprzeprowadzićidopasowaćdohistoriipolitycznejiterytorializacji.Chcąc
poruszaćsięnatymsamympoziomiejakościowymproblemubadawczego,mu-
simypoczynićustępstwawperspektywieczasowej.Chodzitutakopoczątek,jak
iouchwycenieodpowiedniegomomentukońcowegotegoprocesu.
WprzypadkuEuropytakaperiodyzacjajestłatwa.Nietylkodlatego,że
wielokrotniejejdokonywano,aleteżdlatego,żeposzczególnetypyhistoryczne
prawamiędzynarodowegorozwijałysięwtymregioniewprostymnastępstwie
22
2019-Muszyński-Siła,norma,idea.indd22
31.07.201910:05:16
