Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
Dopuszczamyrównieżmyśli,żeregułyprawamiędzynarodowegospotykamy
nietylkowhistoriiDalekiegoWschodu,aleiwprzedkolumbijskiejAmeryce,Poli-
nezjizokresuprzedkolonizacyjnegoczyprekolonialnejAfryce.Dotyczytonietylko
perspektywygeograficznej,aleiaspektuczasowego.Pewnezwyczajezachowania
wkontaktachzewnętrznychistniałytakżeuplemionzorganizowanychnapoziomie
pierwotnym,np.uAborygenów.Byłygłębokoukrytewmitachiwierzeniach,ale
wystarczydonichsięgnąć,byzlokalizowaćjewspołecznymzachowaniu.Pokazuje
to,żeprawomiędzynarodowepojawiłosięwmomencie,kiedypierwszejednostki
polityczneweszłyzesobąwrelacjespołeczne,ekonomicznelubwojenne10.
Dopuszczamytemyśli,alewbadaniachprawamiędzynarodowegociągle
jeszczeniesięgamydotakgłębokiejprzeszłości,raczejnawiązującdocywilizacji
grecko-rzymskiej,którejwpływnaEuropęjestwidoczny.Zubażamywtensposób
dzisiejszeprawomiędzynarodowe,boprzecieżniejestonotworemczystoeuropej-
skim,aletakżerefleksemkontaktówzinnymicywilizacjami.Itokilkukrotnym
refleksem,cozperspektywywpływuhistorycznegoprawastarożytnychIndiina
pogrocjanskieprawomiędzynarodoweEuropysuwerennychpaństwopisywał
wlatach60.i70.XXw.CharlesHenryAlexandrowicz.
Spojrzenienapoczątekprawamiędzynarodowegotrzebadziśzmienićjesz-
czezjednegopowodu.Pokazujątomodyfikacje,jakiewłaśniewnimzachodzą.
Wszczególnościchodziozmianywsferachkonstrukcyjnejipodmiotowej,które
eksponujączasowość,amożeisłabość,dotychczasowychwyznaczników,napod-
stawiektórychtraktowanokonkretnyzbiórnormprawnych,regulującychrelacje
zewnętrznepodmiotów,jakoprawomiędzynarodowe.Teodlatuznaneprzesłanki
dziśniesąjużstałeiwiarygodne.Anisuwerenność,anirównośćpodmiotów,ani
podmiotowośćpaństwczysymetrycznośćrelacji,aniinnekwestieniemogąbyć
jedynymiostateczniemiarodajnymkryteriumistnieniaprawamiędzynarodowego.
Niejestnimtakżesamoistnieniepaństw.
Poczwarte,chciałbympokazać,żekluczowącechąprawamiędzynarodo-
wegojestregionalizm,anawetunarodowienie.Wtymkontekścieidędalejniż
wspominanywcześniejOnumaYasuaki.Onwswoimartykulept.Whenwas
theLawofInternationalSocietyBorn?AnInquiryoftheHistoryofInternational
LawfromanIntercivilizationalPerspectivebroniistnieniawprzeszłościświata
prawamiędzynarodowegonapoziomiecywilizacyjnym.Wskazujenapowiązanie
funkcjonowaniapewnychcywilizacjizistnieniemprawnychregułrelacjimiędzy
10
Porównaj:E.Afsah,ContestedUniversalitiesofInternationalLaw.Islam’sStrugglewith
Modernity,nJournaloftheHistoryofInternationalLaw”2008,t.10,z.2,s.260.
20
2019-Muszyński-Siła,norma,idea.indd20
31.07.201910:05:16
