Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Koncepcjeteoretycznezapobieganiazaburzeniompsychicznymiichleczenia25
dysfunkcje(Coieiin.,1993).Czynnikiryzykadziałającewewczesnychlatachżycia
człowieka,np.deficytyneurofizjologiczne,chronicznachorobafizyczna,niższaod
przeciętnejinteligencja,konfliktywrodzinie,chorobapsychicznarodzicaiczyn-
nikispołeczne,jakprzemocwrodzinielubwmiejscuzamieszkania,sązwiązane
zpowstawaniemwięcejniżjednegotypuproblemówzezdrowiempsychicznym.
Wielezczynnikówryzykajestmodyfikowalnychistanowipotencjalneceledziałań
zapobiegawczych,np.brakumiejętnościczytaniaipisania,ekspozycjanaprzemoc
itraumę,brakwsparciaspołecznego(McEwan,WaddelliBarker,2007)lubtakie
czynnikibiologiczne,jakniedoborypożywieniaczychorobyfizyczne.
Politykaspołecznarealizowanaprzezrządowesystemyustawodawczeipodział
społecznychśrodkówleżąupodstawrealizacjiprogramówprewencyjnych(prewen-
cjanamakropoziomie).Programysąrealizowanedziękiwspółpracyalborządowego
systemuochronyzdrowiazsystememszkolnictwadanegopaństwa,albotylkoprzez
systemochronyzdrowia(prewencjanapoziomiejednostkiirodziny)(Coieiin.,
1993).Celamisątu:(1)uświadomieniewszystkimczłonkomdanejspołeczności
drogąedukacji,jakiesączynnikiryzykawystąpieniazaburzeńpsychicznychijakie
sączynnikichroniącezdrowiepsychiczne,(2)kształtowaniepolitykispołecznej
tak,abyprzezpodziałspołecznychśrodkóweliminowałaczynnikiryzykaiwzmac-
niałaczynnikipromującezdrowiepsychiczne,(3)uświadomienieludziomzgrup
ryzykazagrożeńdotyczącychzdrowiapsychicznegoimożliwościuzyskaniapomocy,
(4)wprowadzeniedoszkółuczeniadzieciumiejętnościpsychologicznychprze-
ciwdziałającychczynnikomryzykaichroniącychzdrowiepsychiczne,(5)uczenie
rodzicówumiejętnościwychowawczychwceluzapobieganiaprzemocy,(6)prze-
ciwdziałaniebezsilnościludziogorszejpozycjispołecznej.
1.2.KONCEPCJAPREWENCJIZABURZEŃPSYCHICZNYCH
UOSÓBWKRYZYSIEPSYCHICZNYMNASKUTEKDOŚWIADCZENIA
WYDARZENIASTRESOWEGO
Interwencjakryzysowajestdefiniowanajakokrótkoterminowaformapomocy
psychologicznejnastawionanarozwiązanieproblemu,któryspowodowałkryzys
icozatymidzie-odtworzenieuosobydoświadczającejkryzysufunkcjonowania
sprzedniego(Caplan,1964).Termin„kryzys”odnosisiętudoreakcjiczłowiekana
sytuacjęzagrażającąutratąrównowagiemocjonalnej(Caplan,1964).Stankryzysu
charakteryzujesię:dezorganizacjązachowaniaiprzeżywaniemprzykrychemocji.
Jegopowstaniewyjaśniakoncepcjahomeostazy,zgodniezktórąludziedążądo
zachowaniastanurównowagiwzakresiefunkcjonowaniaemocjonalnego,azarazem
stalenapotykająsytuacjestanowiącezagrożeniedlatejrównowagi.Zwykletezagro-
żeniasąkrótkotrwałeiludzieradząsobieznimizapomocąznanychsposobówroz-
wiązywaniaproblemów.Wpewnychsytuacjachjednakzagrożeniedlautrzymania
równowagiemocjonalnejjesttegorodzaju,żeczłowiekniemożesobieznimpora-
dzićzapomocąznanychsposobówrozwiązywaniaproblemówiwtedydoświadcza
kryzysu.Najpierwreagujenasytuacjęzagrażającązwiększonymnapięciemistosuje