Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Koncepcjeteoretycznezapobieganiazaburzeniompsychicznymiichleczenia33
terapeutęokreślonychtechnikjestpomocnewrozwojuupacjentaokreślonych
procesówpsychicznychpotrzebnychdouzyskaniaprzezniegostanugotowości
dozmiany.Gdypacjentzauważausiebiezachowanie,którejestszkodliwedla
niegolubjegobliskich,azarazemniezamierzagozmienić,terapeutadążydo:
(a)poszerzeniaświadomościpacjentaprzezdostarczeniemuinformacjinatemat
przyczynproblemu,jegokonsekwencjiimożliwościleczenia,używającproce-
dur:interpretacjiukrytychmotywówzachowania,informacjizwrotnej,edukacji,
(b)odreagowaniaupacjenta,którepoleganadoświadczeniuiwyrażeniuprzez
niegonegatywnychemocjizwiązanychzzachowaniemwymagającymzmiany,uży-
wającprocedurodgrywaniarólwpsychodramie,(c)ocenieniaprzezpacjenta,jak
zachowaniebędąceproblememwpływanaotoczeniespołeczneijakwpłynęłoby
naniewyeliminowanieproblemu;terapeutaużywadotego:treninguempatii,kla-
ryfikacjiwartości,interwencjirodzinnychiśrodowiskowych.Gdypacjentrozważa,
czywartosięzmienić,terapeutadążydozmianyuniegoocenywłasnejosoby,
używającprocedurwyobrażaniasobieprzezpacjentasiebiebezproblemu,ana-
lizowaniazdrowychwzorcówrólspołecznych,klaryfikacjiwartości.Gdypacjent
przygotowujesiędozmianyzachowania,terapeutadążydowytworzeniauniego
pozytywnejocenywłasnychmożliwościdokonaniazmiany,którazwiększamotywa-
cjędodziałaniaizaangażowaniewdążeniedozmiany;terapeutarobito,używając
procedur:wyobrażaniasobie,jakmożnaosiągnąćzmianę,wybieraniazkilkuprzed-
stawionychmożliwościosiągnięciazmianynajbardziejefektywnej.Gdypacjent
podejmujedziałaniawceluuzyskaniazmiany,terapeutadążydo:(a)nauczeniago
nowychzachowań,którymimożezastąpićzachowanieniepożądane,używającpro-
cedur:desensytyzacji,treninguasertywności,zmianynieracjonalnychschematów
myślenia,relaksacji,mobilizowaniadoaktywnościfizycznejwceluzłagodzenia
stresuinegatywnychemocjizwiązanychzestresem,(b)wzmocnienianowych
zachowań,używającnagradzaniaprzezwyrażanieuznaniaprzezbliskichpacjenta,
przezterapeutęlubczłonkówgrupyterapeutycznejzaprzejawianienowychzacho-
wań,(c)sprowokowaniapacjentadokontrolowaniasamegosiebieprzezzawarcie
znimkontraktudotyczącegonagradzaniasięzautrzymaniezmianyipozbawianie
sięnagrodywprzypadkunawrotustaregonawyku,(d)spowodowaniawspierania
zmianyprzezosobyzotoczeniaprzezwzmocnieniewspierającychrelacji,jakgrupa
wsparcia,relacjazterapeutą,koleżeńskisystemwsparcia.Gdypacjentchceutrzy-
maćzmianęzachowania,terapeutapomaga:(a)kontrolowaćbodźcewotoczeniu,
któreprowokująpacjentadopowrotudostarychnawyków,używającprocedur:
tworzeniaśrodowiskafizycznegoispołecznegosprzyjającegoutrzymaniunowych
zachowań,wzmacnianiebodźcówpomocnychwutrzymaniunowychzachowań
orazosłabianiebodźcówprowokującychstarenawykiiradzeniesobiezestre-
semwstarysposób,wcześniejwypracowanyjakoskutecznywłagodzeniustresu;
(b)organizowaćwsparciezestronyotoczeniaspołecznego-np.uczestniczenie
wgrupiewsparcia(wsparciemusibyćzczasemsłabsze,abypacjentnieuzależnił
sięodniego,abyniestałosięniezbędnewutrzymywaniuzmiany).
Terapiapoznawczo-analityczna(RyleiKerr,2008)przeznaczonadlaprzy-
padkówzaburzeńosobowościtypuborderlinestanowipołączenieelementówteorii