Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
weszłypośródludzi,czyraczejnanichspadły.Albowiem
niemamytudoczynieniazautentycznymożywieniem,lecz
zgalwanizacją.Trzebatupomyślećowspaniałychobrazach
Ensora,naktórychulicewielkichmiast:karnawałowoprze-
branemieszczuchy,pobielonemąką,wykrzywionemaski,
naczołachkoronyzeświecidełek,wniedającysięprzejrzeć
sposóbsnująsiępoulicach.Obrazyteniezapewnetak
bardzoodzwierciedleniemprzeraźliwegoichaotycznego
renesansu,zktórymtakwieluwiążeswenadzieje.Aleto
tutajprzejawiasięwsposóbnajbardziejdobitny:ubóstwo
naszegodoświadczeniatotylkocząstkaowegowielkiegoubó-
stwa,któreznowuotrzymałoobliczetakostreiprecyzyjne,
jaktwarzśredniowiecznegożebraka.Cóżjestbowiemwarte
całegowykształcenia,jeślinicnasniewiążezdoświadcze-
niem?Dokądnaszaprowadzisytuacjazałganiaczywypa-
czania,jaknazbytwyraźniewidaćwowympotwornym
miszmaszustylówiświatopoglądówminionegowieku,jeśli
niemusimyuznaćzagodnenaszegohonoruprzyznaniesię
donaszejnędzy?Tak,wyznajmy:ubóstwodoświadczenia
tonietylkoubóstwodoświadczeńprywatnych-torównież
ubóstwodoświadczeńludzkości.Atymsamymnowyrodzaj
barbarzyństwa.
Barbarzyństwo?Wrzeczysamej.Mówimyto,bywprowa-
dzićnowe,pozytywnepojęciebarbarzyństwa.Gdziebowiem
prowadziubóstwodoświadczeniabarbarzyńcę?Prowa-
dzigodozaczynaniaodpoczątku;dozaczynaniaodnowa;
dozadowalaniasiętym,comałe;dotworzeniaztego,comałe,
idoniespoglądaniaprzytymaninaprawo,aninalewo(Ben-
jamin,2011,s.402).
Zagubienienowoczesnegoczłowiekawiążesięnietylezsamym
rozwojemtechniki,ilezniemożnościąmentalnegozapanowania
nadtechniką.Nowoczesnośćstanowieręprzyspieszenia,która
stopniowoprzekreśladotychczasoweformyakumulacjidoświad-
czenia;kresiubóstwoefektemniewystarczalnościtradycyjnych
narracjiwobecchaosuwspółczesności.Wtakimotoczeniuniemoż-
liwejestprzywrócenietradycji:psychodynamikamodernistycz-
negoprzełomuwymaga,dostosowanegododemistyfikującychform
mechanizacjiitechnicyzacji,treningukulturowego,któregoefek-
temmabyćredukcjawyobrażeniowegobalastu.Podmiotwypłu-
kanyzeznaczeń,Uja”jakoidealnyelementmasystajesiędodatkiem
domaszyny.Ubóstwojawisięjakoformaadaptacji.
Równieżduchowość,nietylewyzbytanormatywnejidogmatycz-
nejzasady,ileprzemieszczającawstronęczystegozaspokoje-
nia,służyjedynieintensyfikacjimentalnej,wzmożeniupoczucia
18
GrzegorzMarcinkowski