Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
pokusatakapodczaspracynadtekstemniejednokrotnieautorowitowarzyszyła.
Celjestinny:naczelną,widzianąwprzekrojuchronologicznymopozycjęspójno-
ściorazrozbiciawontologicznymaspekciesłowianoznawstwanależałobyprzed-
stawićwświetlekilkuporządkówiantynomiiszczegółowych,którychtożsamość
wyznaczajątrzywymiary:psychologiczno-etyczny,heurystyczno-metodologicz-
nyipolityczno-narodowy.Wichobrębiedałobysięodpowiedniowyodrębnić
następująceprzeciwstawienia:kanoniautorytetwobec(pseudo)normindywidu-
alnych,syntetycznyintegralizmwobecselektywnegoprotekcjonalizmuicentra-
lizmwobecpartykularyzmów.Wkolejnychczęściachopracowaniapróbujesię
zgodnieztymizałożeniamidokonaćtakiegorozpatrzeniarozwojowychtendencji
najszerzejpojętegosłowianoznawstwa,byprzypisywanymuprzezwieledziesię-
cioleciprzedmiotbadańuchwycićwjegocałejzłożonościidyskusyjności.Wstęp-
neobserwacjedotyczącezmianoptykibadawczejwzakresieidentyfikacjiifunk-
cjonalizacjipierwiastkasłowiańskiego(pewnychtypowychoznaktychzmian)
zamieszczonezostaływrozdzialepierwszym,wktórymzarysowanowyjściową
dladalszychrozważańsytuacjętraktowaniainterkulturySłowiańszczyzny-
wyrosłejnadziewiętnastowiecznymgrunciewizjipokrewieństwakulturowego
wynikającegozjęzyka-jakospójnegosystemukwalifikacyjnego,stanowiącego
trzonpoznawczyzwartejdziedzinywiedzy(unitaryzm)orazopisanostanrzeczy
pojejzastąpieniuprzezrównolegleewoluującepodsystemy(wizjeselektywne).
Bardziejszczegółowąanalizęwybranychkategoriipojęciowychilustrującychten
procesdyferencjacjiczywręczentropiizawierajądwakolejnewiększesegmenty
tekstu.Wrozdzialedrugimzatakiekategoriekluczoweuznanointerdyscyplinar-
nośćorazstandardterminologiczny-itucaływysiłekwłożonyzostałwpokaza-
nie,jakrozdzielanelubłączonebyłykompetencjeróżnychdyscyplinwedługich
przydatnościdlaogółusystemuorazwewolucjioddawnejwielodyscyplinowości
kunowocześnierozumianejinterdyscyplinarności,anastępnie(jużnietaksyste-
matycznie,raczejilustracyjnie)jakprzebiegałyznoszącesięwzajemnieprocesy
oczekiwanejponadnarodowejnormalizacjinaukowejterminologiiorazimprowi-
zowanegotworzeniaanty-bądźquasi-standardów(służącychlokalnymidenty-
fikacjompojęćlubichideologiczno-aksjologicznemucechowaniu).Rozdziałowi
trzeciemuprzyporządkowanozkoleinadrzędnąkategorięklasyfikacyjnąfilologii
narodowej,pojęciaokreślającegoodpoczątkuistnieniaregularnychbadańsło-
wianoznawczychświadomiebądźintuicyjniestatusynietylkoposzczególnych
etnokulturowychobiegównaukowych,aleihierarchiepodejmowanychtematów
orazwartościowanieiszeregowaniedokonywanychodkryć,naczelezartefakta-
mijęzykowymiiliterackimi.Ukrytaijawnarywalizacjamiędzyróżnymibro-
niącymiswejtożsamościośrodkamiorazbezprzykładnaczęstowiernośćbądź
uległośćcentrompolitycznejpotęgiwyznaczałycharakterwieluztych(samo)
określeń,dlategostannapięciamiędzyuniwersalizmemiwymaganiamidanego
modelufilologiiwobecrodzimegośrodowiskazdecydowanosięprzedstawićjako
