Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Balasthistoriiioptykaregionów
27
riaczySerbia),aleteżniezanikłowCzechach.Tradycyjnyslawistycznymodel
kształceniawtychkrajach,choćteżterazzagrożony,wbudowywałsiętamwróż-
nychokresachXXwiekuwszerszykontekstdefensywnejstrategiihumanistyki,
chroniącyopartąstabilnienatradycjikulturęnarodowąprzedbudzącąobawy
materializacjąimodernizacjąpłynącymizinnejrzeczywistościcywilizacyjnej.
Balasthistoriiioptykaregionów
Obszaricharakteromawianegokompleksubadań,próczuwarunkowańme-
todologicznych,zależaływdużejmierzeodzłożonegokontekstuhistorycznego,
politycznegoigeograficznego,awszczególności-odpolitycznejbądźkultu-
rowejgenezynarodu,któryjerozwijał,odstopniajegouświadomionegowy-
odrębnienia,odzaniedbańilukwsystemiewiedzyczyinstrumentalizacjiidei
domniemanejsłowiańskiejwspólnotydladoraźnegopożytkupozanaukowego.
Zrębyfilologiisłowiańskiejpowstawaływróżnicującejnarodyprzedewszystkim
podwzględemjęzykaMonarchiiHabsburgów,toteżjeszczepoIwojnieświatowej
VatroslavJagićutopijniewierzyłwmożliwośćstworzenianafilologicznejpod-
stawiekanonuslawistycznychndyscyplinpierwszorzędnych”orazskoordynowa-
nychprogramówichnauczanianasłowiańskichuczelniach.Okazałosię-niepo
razpierwszy-żeźródłoniepowodzeńwrealizacjipodobnychplanówstanowił
tradycyjniekonfliktcelównaukowychinarodowych.Oilejeszczewpołowiepo-
przedniegostuleciagłównąambicjączołowychbadaczybyłapublikacjamaksy-
malnejliczbyzabytkównwspólnegodziedzictwa”(wcześniejniektórzy,jakOsip
Bodianski,sądzili,iżnależyjeszczezajmowaćsięnaprzykładnumizmatyką),
otylewkrótcenaukoweelitymniejlicznychnarodówposzłyodrębnądrogą,sku-
piającsięniemalwyłącznienakwestiachswejfilologiirodzimej.Doprowadziło
todouprawianiazaawansowanegonnarodowegoencyklopedyzmu”-jakwBuł-
gariiwlatachmiędzywojennych,gdziedogłębnemateriałowepracenadistotą
nbułgarskiegowkładu”wcywilizacjęsłowiańską(szczególniewsferzefolkloru)
wznacznejmierzezahamowałyrozwójbadańporównawczych.Mitnarodowego
obliczacerkiewszczyznyutrwaliłsięjużzresztąwtedywnazewnictwie-okre-
ślenianjęzykstarobułgarski”używałsamAugustLeskien,choćnawetRosjanie
niezaakceptowalitegoterminu47.
47Wśródbardzowieluprzykładówkonsekwentnegounaradawianiatradycjicyrylometodej-
skiejwBułgariiwartoprzytoczyćpropozycjęwpisaniadomniemanegoimieniaśw.Metodego-
Strahota-dooficjalnegospisuimionwLudowejRepubliceBułgariinafaliobchodów1300-lecia
istnieniapaństwabułgarskiego.Stałosiętopopotwierdzeniutejwcześniejszejhipotezyczeskich
badaczyprzezkwerendysofijskichuczonychwewłoskichkronikachzBibliotekiWatykańskiej.
Por.n.Павлов:ЦърхоиСтрахота.nКирилометоlиевскивесник”1979,бр.2,s.4.
