Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Czasiestateczny,gdzieżsąciszetwoje?
Wstrząsająmorzawietrzneniepokoje,
Ałódźbezżaglakołujestrzaskana,
Śródfalburzliwychdeszczamismagana(Drźić1989:68).
OdRedakcji
Pozostającwprzekonaniu,żeświatludzkiwytworzyłmocwiększąniż
chaosigrozażywiołu,chorwaccypoeciregionuDalmacjiprzezstulecia
potwierdzająmocsłowapoetyckiego:
Szczeźniewężaśladnadarni
Jenoniechnieszczeznąsłowa,
Falamorskaichniezgarnie,
Wiatrnapiaskujezachowa(Maźibradić1989:100).
Dlapodkreśleniasymbolicznegowymiarunaszychrozważańprzyjęliśmy
patronatżeglugiijejkulturowekonotacjesemantyczne,zapisanewdaw-
nejikontynuowanewewspółczesnejikonografiieuropejskiej.Cocieka-
we,emblematykężeglugiiwodycharakteryzujeuderzającepodobieństwo
wobrazowaniu,matoswojąanalogięwfolklorze,gdziesymbolikamorza
jestściślezwiązanazsymbolikąwody(Bartmiński1999:396).WIkono-
logiirenesansowegowłoskiegoerudytyCesaregoRipy(1998)przedsta-
wionajestpersonifikacjażeglugi:nNiewiastawewdzięcznejpozie,trzy-
mającażagiel,zolinowaniemzwieszającymsięnasterokrętu;właśnie
wpatrujesięuważniewkanięprzelatującąwysoko.Hennamorzuwidać
prującyfalestatekpodpełnymiżaglami”(Ripa1998:436).Umieszczona
wśródżywiołówwodamazaśpostaćkobietynzrybąnagłowie,bardzo
dużą;wrękachtrzymaokrętpozbawionyżagla,leczzmasztem,rejami
iolinowaniem.Najejszaciemająbyćwyrysowanefalemorskie”(Ripa
1998:221).Dowyobraźniludziepokirenesansusymbolicznieprzema-
wiadwuznacznanaturamorskiegożywiołu,wyrażonaprzezpodstawowy
kontrastpojęciowywobraziestatku/okrętu,wktóregoalegorycznoścido-
strzegamywymowępoznawczą-działanie,ruch(dynamikapoznawcza)
bądźbezruch,zastój(biernośćpoznawcza),wymowę,którąwzmacniają
atrybutyalegoryczneobrazu:fale,lina,żagiel,ster,maszt,reje.Morze
