Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
I.Leksyka(wyrazyikoncepty)
Tożsamośćiutratatożsamości.Natożsamość,jakjużpowiedziano,składa
sięcałokształtcech,któreodróżniająwłasnągrupęodinnej.Tożsamośćniejest
zjawiskiemstatycznym.Możesięzmieniaćnakilkasposobów.Przyzmianietoż-
samościulegajątransformacjitylkoniektórecechyisądy,ainnesązachowywane,
pozostajeteżpierwotnyetnonim,służącydosamookreślenia.Tymczasemprzy
zamianietożsamościniepozostajeaninazwa,anikojarzonyzniązespółcech;
przedstawicielepewnejgrupyzaczynająokreślaćsamychsiebiejakoczłonków
innejgrupy,narodubądźwspólnotywyznaniowej.Naszybkośćicharaktertych
procesówwpływająm.in.:zmianaśrodowiska(pośrednioalbobezpośrednio),
swobodnelubograniczonekontaktyzprzedstawicielamiinnejgrupynarodowej
iwyznaniowej,zmianastereotypuwewłasnymśrodowisku.WpracyOfceryPiżče-
viči-Rysyserbs’kojiidentyčnostitajihvtratarozpatrywałemprocesyzmianytoż-
samościwpewnychokolicznościachhistorycznychnaprzykładziedwóchprze-
siedleńców-ojcaisyna-SymeonaiAleksandraPiżčeviciów[Аjdačić2006].
Niektórezeswoichspostrzeżeńprzywołamwdalszejczęścirozdziału.
Zespółcechskładającychsięnatożsamośćdanejosobymanaturędynamicz-
ną.Naogółjestonwzględniestabilny,alewniektórychsytuacjachulegazmia-
nom.Pewnejegokomponentysąindywidualneiosobiste,ainnemającharakter
wspólnotowy.Warunkujejeprzynależnośćdogrupywiekowej,zawodowej,ro-
dzinnej,plemiennej,rasowej,wyznaniowej,narodowej,wreszciedogrupynaro-
dów.Normalnymzjawiskiemjestwspółistnienieróżnychrodzajówtożsamości,
którejednostkaodczuwajakowłasne.AntoninaKłoskowskanazywatęsytuację
vpoliwalencją”
.Niemniejjednakposiadaniedwóchlubwięcejtożsamościnaro-
dowych,któremajądlaludziwielkieznaczenie,niejestdziśczęste,dlategointe-
resującemożeokazaćsięprześledzenieprocesówzmiantożsamościnarodowej
iwyznaniowej.
Utratatożsamościoraznabywanienowejtozwykleprocesyjednoczesne
irównoległe,aleniewewszystkimsąonewzajemnieuwarunkowane.Niektóre
zprocesówutratytożsamościsąsłabiejuzależnioneodprocesunabywanianowej
tożsamości(osłabienie,zacieranie,zapomnienie,zrzeczeniesię),innezaśsąod
niegowwiększymstopniuzależne(kształtowaniepodwójnejtożsamości,zamia-
naetnotożsamościnainnątożsamość,np.narodowąlub,dajmynato,zawodową).
Jestwieleskładnikówtożsamościwspólnotynarodowejiwyznaniowej.Po-
wstajewięcpytanie,któreznichsąistotnewprocesiezmianytożsamości?Różne
cechymogąbyćbowiemprzedmiotemzmianyalbozamiany,awzwiązkuztym
istniejewieleodmianobutychprocesów.
Dostosowaniedonowegojestprocesem,wktórymczęściowozmieniasię
tożsamość,abyjednostkaalbogrupałatwiejmogładostosowaćsiędonowego
otoczenia,doświata,któryniedawnobyłjejobcy.Adaptującysięludzieprzej-
mująpewnesądyisposobyzachowaniasiętypowedlaśrodowiska,wktórymsię
znaleźli,zachowującprzytymstarenawykiipoglądy.Wtakisposóbdochodzido
osłabieniajednychijednocześniedoutrzymaniainnychcechdawnejtożsamości.
