Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp|23
łość79,jedynegowPolsceijednegoznielicznychdocentówpsychologiiwEuropie80,
któryjeszczejakostudentIIrokuWarszawskiejSzkołyGłównejogłosiłpracękon-
kursowąpt.Jaknależybadaćduszę,czyliometodziebadańpsychologicznych,opatrując
podtytułemPsychologicznepytaniaXIXwieku(1869).Rozprawawywołałaliczne
polemikiwówczesnymśrodowiskuakademickim,szczególniewśródstarszegopo-
koleniaprofesorówtraktującychpsychologięjakoczęśćfilozofii81,byłajednak,jakto
podkreślaWandaBobrowska-Nowak,flmomentemwyjściowymdlapolskiejpsycho-
logiinaukowej”82.Autorokreśliłwniejprzedmiotorazmetodybadańpsychologicz-
nych,akcentując,żepunktemwyjściapowinnabyćobserwacjaidoświadczenie,ko-
lejneetapyobejmowaćwinnyklasyfikacjęfaktówiuogólnienie,poktórymnastąpić
madopierokrytykawynikówiwnioski83;dokonałteżklasyfikacjimetodorazopra-
cowałszczegółowyukładbadańpsychologicznych.Jegoantyfilozoficznyprojektba-
dańpsychologicznych,skoncentrowanynaobserwacji,doświadczeniu,faktachdo-
stępnychempirycznie,byłważnymkrokiemkusamoświadomościpsychologiijako
odrębnejnauki84.BogatydorobekOchorowiczawzakresiepsychologii,itozarówno
publikowanywformieobszernychrozpraw,jakiartykułówwczasopismach85,atak-
żejegodziałalnośćnarzeczorganizacjieuropejskichzjazdówpsychologicznychnie
zostałyprzezpolskichuczonychodpowiedniodocenione.Byćmożeprzyczynątego
byładziałalnośćOchorowiczajakowynalazcy,abyćmożeprzyczyniłysiędotego
jegopóźniejszezainteresowaniahipnotyzmemimagnetyzmem,cospowodowało
ostracyzmśrodowiskanaukowego86.
Dyskusjewpolskimśrodowiskuakademickim,sporyipolemiki,któretoczyłysię
intensywniewdrugiejpołowieXIXwieku,możnauznaćzadowódnastopniowe
usamodzielnieniesiępsychologiijakoodrębnejdyscypliny.Początkiemrodzimej
psychologiinaukowejjestjednakpowstanielaboratoriówipracownieksperymen-
talnych87.ZaledwiedwadzieścialatpootwarciuprzezWundtapracowniekspery-
mentalnychbadańpsychologicznychwLipskupowstałyonerównieżnapolskich
uczelniach.Pierwsząznichw1903rokuzałożyłnaUniwersytecieJagiellońskim
WładysławHeinrich.Kolejna,utworzonaprzezwybitnegofilozofaipsychologaKa-
zimierzaTwardowskiego,funkcjonowałanaUniwersytecieLwowskimod1907roku.
79
R.Stachowski,OchorowiczJulian,w:Słownikpsychologii,op.cit.,s.431.
80W.Bobrowska-Nowak,Historiapolskiejpsychologii,op.cit.,s.122.
81OrecepcjipracyOchorowiczaszczegółowow:ibidem,s.115-128.
82Ibidem,s.115.
83Ibidem,s.119.
84R.Stachowski,B.Dobroczyński,Historiapsychologii,op.cit.,s.122.
85SpisważniejszychpublikacjiOchorowiczapodajeW.Bobrowska-Nowak,Historiapolskiejpsychologii,
op.cit.,s.115-128.
86Ibidem,s.129.
87Psychologiaakademicka…,op.cit.,s.123.