Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
Zewzględówpraktycznych,dlazaspokojeniabieżącychpotrzebuczonych,stu-
dentówiszerokichrzeszzainteresowanychantykiem,nabazieRealencyclopa
¨dieopubli-
kowanowlatach1964-1975„małąPauly”
3
.Owapięciotomowaencyklopediaprzez
lataodgrywałazasadnicząrolęnastudiachhistorycznych,filologicznychiarcheolo-
gicznychwświeciezachodnim.Szczęśliwepołączeniewynikającejzkompetencji
autorówzdolnościdooddaniawsyntetycznejformietreściobszernychiczęstokroć
skomplikowanychsprawia,że„małaPauly”maprzedsobą,choćmożezajakiśczas
wzmienionejpostaci,długieżycie.
NaprzełomieXXiXXIwiekupojawiłosięwrodziniePaulykolejnedziecko,
dwudziestotomowa„średniaPauly”
4
.Częśćhasłowaobejmujewpraktycepiętnaście
tomów.Kolejnychpięćpoświęconychjesttradycjiantycznejczyteżrecepcjiantyku
orazhistoriibadań.Całośćuzupełniakilkatomówsuplementówocharakterzemo-
nograficznym.
Wymienioneencyklopediesłużąhistorykomstarożytności,filologomklasycznym,
archeologom,uczonym,studentom,miłośnikomstarożytności(inietylko)zcałego
świata.
Zewzględunapotrzebydydaktyczne,atakżedlatego,żestarożytnośćinteresowała
iinteresujeszerokiekręgispołeczeństwa,wniektórychkrajachpowstająbardziejogól-
nesłownikilubencyklopedie.Zarównoichpoziom,jakito,czyzbiorowepublikacje
tegotypuwdanymkrajuwogólesięukazują,napewnoodzwierciedlawpewnym
stopniustannaukiipotrzebspołeczeństwa.Wśródtakichpublikacjinajszerzejznany
jestOksfordzkiSłownikKlasyczny
5
.Tajednotomowaencyklopediauwzględniawsumie
ok.6tysięcyhaseł.Sąoneprzygotowaneprzezuczonych,głównie,choćniewyłącz-
niezkrajówanglosaskich.Oczywiściemożnaznaleźćteżinnepomocetegotypuza-
równowjużwymienionych,jakiwinnychjęzykach,wydawanegłówniewkrajach,
wktórychbadanianadantykiemmajądłuższątradycję.Napierwszymmiejscunależy
wtymprzypadkuwymienićWłochyzichwybitnymiosiągnięciaminietylkowpo-
znawaniuhistoriiRzymu,aleiGrecji.
WwarunkachpolskichjedynąjakośporównywalnąznimipublikacjąjestSłownik
kulturyantycznej,choćoczywiściesąiinnepożytecznepraceocharakterzeencyklope-
dycznym,któredostarczająinformacjidotyczącychrozmaitychaspektówdziejówan-
tycznych
6
.
3
DerkleinePauly:LexikonderAntikeaufderGrundlagevonPaulys’sRealencyclopa
¨die,red.Kon-
ratZiegler,WaltherSontheimer,HansGartner,Mu
"nchen1964-1975.
4
DerNeuePauly,red.HubertCancik,HelmuthSchneider(starożytność),ManfredLandfes-
ter(tradycjaklasyczna),1996-2004(on-linedostępnajestwersjaniemieckaiangielska).
5
TheOxfordClassicalDictionary(pierwszewydaniered.M.Caryetalii,Oxford1949,drugie
-red.N.G.L.Hammond,H.H.Scullard,Oxford1970).Doniedawnakorzystanogłówniezwy-
daniatrzeciego(red.SimonHornblower,AnthonySpawforth,Oxford1996),ostatnioukazało
sięczwarteprzygotowaneprzezredaktorówwydaniatrzeciego(Oxford2012).Czwartedostęp-
nejestrównieżon-line,atrzeciewpostaciCD-Romu.
6
M.in.Słownikpisarzyantycznych,red.AnnaŚwiderkówna,Warszawa1982;Encyklopedia
SztukiStarożytnej,zewstępemKazimierzaMichałowskiego,Warszawa1975.Znaczniebardziej
popularnycharaktermaogromniezresztąpożytecznaMałaencyklopediakulturyantycznej,red.
ZdzisławPiszczek(pierwszewydanie1958iwielepóźniejszych).
