Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
BelmontLeo
Odkońcalat20.XXw.Belmontcorazbardziejzmierzałwstronęmasowejliteratu-
rypopularnej,produkującpseudohistoryczneromanse,pełnedramatycznychzwrotów
akcji,politycznychintrygiburzliwychmiłostek(m.in.MarkizaPompadour,miłośnica
królewska,1927;PaniDubarry,1927).Zainteresowałsięteżkinem,tworzącpowieści
filmoweiscenariusze.
Łódźjestjednymzważnychmiejscakcjitrzyczęściowejsensacyjno-awanturniczej
powieściBelmonta,którejkolejnetomynoszątytuły:Dwużeniec?,Onczynieon?oraz
Powrótumarłych(wydawnictwoZdrój,Warszawa1933).Osnułjąautornapomyślefran-
cuskiegolekarzaHenriValienne’a,podobniejakBelmontwielbicielajęzykaesperanto.
BohateremjestłódzkibankierRomanCzerski,skazanyzazamordowaniezdesperowane-
goklienta,któremudoradziłnieudanąinwestycję.Zasadniczaakcjautworurozgrywasię
w1900r.,alewkilkurozdziałachocharakterzereminiscencjinarratorcofasięomniej
więcej25latwstecz,dowydarzeńdeterminującychobecnelosybohaterów.Powieśćob-
fitujewlicznezwrotyakcji,chwytytypuquiproquoorazszokująceibudzącedreszcz
emocjiwydarzenia,takiejakstrzelaninawpociąguiwyrzuceniejejofiaryzpędzącego
składu,spłonięcienoworodkaczypojawieniesięczłowieka-sobowtóra.ObrazŁodzijest
natomiastpowierzchownyiwzasadziesprowadzasiędonazwaniamiejscazamieszkania
lubpracybohaterów(wkamienicyprzyul.Piotrkowskiejmieszkaprzyszłamatkaban-
kiera;willęnaJulianowiezajmujewspólnikCzerskiego;wokolicachHelenowaznajduje
siępałacykCzerskiego).CiekawiejprezentowanesąjedynieokolicedworcaŁódźKaliska
–niezabudowanejeszczewlatach70.XIXstulecia,cosprawia,żepowietrzejestczystsze,
austronnośćsprzyjapracy,którąnajlepiejprowadzićzdalaodludzi,jakbadanianad
płodamitrzymanymiwsłojachipoddawanymisekcjiprzezdoktoraRadwana,apozyski-
wanyminielegalnie,bonwŁodziotrupyniełatwo”:notóżtrzebauderzyćwstrunychci-
wości–przezwyciężyćprzesądmatekzludu–abywyżebrać,czykupićtakiegotrupka”
–wyjaśnialekarzwykorzystującytrudnepołożeniełódzkichkobiet.Przekupnisątakże
grabarzedopuszczającysięprofanacjigrobów:nJesttubliskocmentarzykchłopski–przez
pola,drogamiokólnymi,podpłaszczemprzenosisięczasemtakiezawiniątko”(Dwuże-
niec?,s.91–92).
Cociekawe,bankierCzerskimimobogactwaniemieścisięwstereotypowymwize-
runkulodzermenscha,marzybowiemoobjęciufunkcjiprezydentaidziałalnościnarzecz
miasta,apieniądzeniesądlaniegocelemsamymwsobie.JegorojeniaoprzyszłościŁodzi
stworzyłyokazjędoprzemyceniainformacjiomieściedlanieznającychgoczytelników:
n[ł]kiedyśŁódźbyławsiąbiskupówkujawskich,zaledwoprzedośmiudziesiątkamilat
stałasięosadąfabryczną,otrzymałaprzywilejemiastgubernialnego.
DziśŁódźjestprawdziwąstolicąprzemysłupolskiego.Liczyprzeszło300tysięcy
mieszkańców–mawprawdzietylko3kilometryszerokości,jestmożetylkokorytem,
długąłodzią,aletałódź,ulicaPiotrkowska,imponujerozległością–bagatela!...12kilo-
metrówdługości–niewielemiastmożepochwalićsiępodobnym»korytem«.Amamy
tudziś,wroku1900–przeszło400zakładówfabrycznych,wktórychznajdujepracę
40000robotników,produkującychrocznietowarywartościokoło100milionówru-
bli!...”(Dwużeniec?,s.38–39).
