Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ważącautorytetfabrykantów,niepokornyi
pewnyswejsiły,wspólniezMaurycym
Jägeremstajenaczelebuntutkaczy.Jegodzia-
łaniawynikająprzedewszystkimzchęciode-
braniabogatymdóbriwywarciazemstyzewie-
loletnieupokorzeniainiemająniczeświado-
mejrewolucyjności.
BEATRICE,Beatrycze(W.Shakespeare
Wielehałasuonic),siostrzenicagubernatora
Messyny,Leonata,przyjaciółkaHero.Zaprzy-
sięgłanieprzyjaciółkamężczyznimałżeństwa,
nieustanniepojedynkujesięnazłośliwościz
Benedickiem.Dziękipodstępowiswoichijego
przyjaciółodkrywa,żewistociekochagoizo-
stajejegożoną.
Kobietaniezwykleinteligentna,dowcipnai
złośliwa,wgłębiduchadelikatnaispragniona
miłości.PodobniejakBenedickniechceinie
potrafiokazywaćuczuć,ajejjedynymsposo-
bemzwrócenianasiebieuwagijestciętyjęzyk.
Niezależnieodswejpozornejniechęcidomęż-
czyn,tokobietapełnawdzięku,owesołejnatu-
rze,urodzona,jaksamamówi,podtańczącą
gwiazdą.
Dziejesceniczne:N.Field(prawdopodobniepierw-
szy,zgodniezkonwencjąelżbietańskąmęskiwyko-
nawca,Londyn,koniecXVIw.),H.Pritchard(Lon-
dyn1747),H.Faucit(Londyn,poł.XVIIIw.),J.Pope
(Londyn,lata70.XVIIIw.),F.Kemble(Londyn,Ipoł.
XIXw.),A.Cavendish(Londyn1875),E.Terry(Lon-
dyn1880),J.Marlowe(NowyJork,koniecXIXw.),
E.Evans(Londyn1912),S.Thorndike(Londyn
1914),D.Green(Londyn1931),D.Wynyard(Londyn
1948),P.Ashcroft(Stratford1950),G.Frangcon-Da-
vies(Londyn1950),K.Hepburn(Stratford,Connec-
ticut1957),M.Smith(Londyn1965),E.Thompson
(film1993,reż.K.Branagh),którejB.skrywaswą
namiętnąnaturępodmaskąironii,ajednocześnieja-
kokobietadoświadczonaimądrawykorzystujeswą
inteligencjęwrolitarczystrzegącejjejprzedzranie-
niem.Polska:najciekawszekreacjewroliB.stworzy-
łydwiewielkierywalki:A.HoffmanniH.Modrzeje-
wska.PierwszagrałaB.wczasiepolskiejprapremie-
ry(Kraków1867)izgodniezinterpretacjąreżysera
S.Koźmianazachowywałazewnętrznytonlekkiej,
„zaczepno-odpornej”rozmowy,jednocześniestarając
siępodkreślić,żepodtymżartobliwymsposobemby-
ciaukrywasięgłębszeuczucie.Modrzejewska,gra-
jącaB.wlatach1876-1903,obdarzyłają„subtelną
dwuznacznościąwłaściwąpołączeniułagodnegocha-
rakteruiprzekornegousposobienia”(J.Got).Dotych
tradycjiudanienawiązywały:N.Siennicka(Kraków
1896)iM.Przybyłko-Potocka(Warszawa1920).
BECKETTTomasz(T.S.EliotMordwka-
tedrze),postaćhistoryczna(ok.1118-1170),
arcybiskupCanterbury.Dawnykanclerzido-
radcakrólaHenrykaII,poprzemianieducho-
wejarcybiskupigłównyadwersarzkróla,u-
znanyzazdrajcęiświadomygrożącegomu
24
śmiertelnegoniebezpieczeństwa.Mimotowra-
cadoCanterburyiprzygotowujesięnamę-
czeńskąśmierć.Odrzucapokusypowrotudo
łask,odzyskaniawładzyświeckiej,buntuprze-
ciwkrólowiiwywyższeniasięprzezmęczeń-
stwo.Przyjmujeśmierćwpokorzejakozesłaną
przezBogaofiaręza„PrawoBożeponadPra-
wemCzłowieka”.
Dziejesceniczne:R.Speaight(Londyn1936),G.San-
tuccio(Werona1951),J.Vilar(Paryż1952),R.Donat
(Londyn1953).Polska:G.Holoubek(Warszawa
1982,reż.J.Jarocki),J.Bińczycki(Kraków1982,
reż.J.Jarocki).
BEGBICKLeokadia(B.BrechtRozkwiti
upadekmiastaMahagonny),założycielkaisze-
fowamiastauciechMahagonny;liczysiętylko
ztymi,którzymająpieniądze.Jednazwielu
postaciBrechtatraktującychdziałalnośćprze-
stępcząjakodochodowybiznes,dowodzącbez-
względnościprawrządzącychkapitalizmem.
BELARIUSZ(W.ShakespeareCymbe-
lin),dowódcawojskkrólaCymbelina,niesłusz-
nieoskarżonyozdradęiskazanynawygnanie.
Mszczącsięwykradłsynówkróla,Gwideriusza
iArwiragusa,iwychowałichwukryciunaszla-
chetnychiodważnychmłodzieńców.Wsławi-
wszysięwbitwiezRzymianami,któragłównie
dziękiodwadzejegoijegowychowankównie
skończyłasięklęskąwojskCymbelina,wyja-
wiakrólowiprawdęizwracasynów,uzyskując
jednocześnieprzebaczenie.
deBELFLORDianahrabina(F.Lopede
VegaPiesogrodnika),dumnaarystokratka,za-
kochanawswoimsekretarzuTeodorze.Prag-
niegoiniechceoddaćinnej,choćsamaniemo-
żezwiązaćsięzosobąniższegostanu.Towłaś-
niedoniejodnosisiętytułoweokreślenie.Szar-
panasprzecznyminamiętnościaminieustan-
niezmieniadecyzje,zwodzącstarającychsięo
jejrękęidręczącswązazdrościąTeodorai
Marcelinę,ajednocześniemęczącsięwzawie-
szeniumiędzypożądaniemadumą.Wyzwala
jąpodstępTristana,dziękiktóremuTeodorzy-
skujestatusarystokraty.Zostajeżonąukocha-
nego,ale,jaksłuszniepodejrzewajejwybrany,
niebędzietozwiązekspokojny,gdyżB.najbar-
dziejpodniecałaniedostępnośćkochankaijego
podległość.
BELLIMPERIA(Th.KydTragediahisz-
pańska),córkakrólaKastylii,bratakrólaHisz-
panii;siostraLorenza.Pośmierciukochanego
Andreizwiązałasięzjegoprzyjacielem,Hora-
cjem,któregowjejobecnościzamordowaliLo-
renzoorazstarającysięojejwzględysynwice-
królaPortugalii,Baltazar.Uwięzionawaresz-
ciedomowympowiadamiaHieronima,ktoza-
biłjegosyna.Zgodniezporozumieniemwład-
