Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cówHiszpaniiiPortugaliizostajeżonąBalta-
zara.Tużpoślubiewczasieprzygotowanego
przezHieronimaprzedstawieniazabijamał-
żonkaipopełniasamobójstwo,mszczącwten
sposóbśmierćAndreiiHoracja.
BEŁSKACelina(Z.NałkowskaDomko-
biet),nestorkarodu,matkaJuliiCzerwień-
skiej,MariiŁanowej,babkaJoannyNielewi-
czowejiRóżyByleńskiej,teściowaTekli,lat82.
Żyjeprzeszłością,doskonalezdającsobiespra-
wę,że„wspomnieniaozmarłychzmieniają
się”.Choćjejudziałwżyciu„domukobiet”
ograniczasięniemalwyłączniedoroliświadka,
zdajesięwiedziećowielewięcej,niżmówi.
Dziejesceniczne:W.Barszczewska(prapremiera,
Warszawa1930),M.Dulęba(Warszawa1955)-„ko-
bieta,któradziśjesttylkopowściągliwymświadkiem
toczącegosięmimożycia,alektórejprzeszłośćmu-
siałabyćniezwyklebujna,pełnarzeczydobrychi
złych,możenawetgroźnych”(L.Jabłonkówna).
BEŁSKATekla(Z.NałkowskaDomko-
biet),wdowapoAndrzeju,synowaCeliny,bra-
towaMariiŁanowejiJuliiCzerwieńskiej,lat
54.„Oschła,krytyczna,chorowita”.Wwieku21
latstraciłamężaisyna.Żyjezapiekławżalui
żałobie,oskarżającwszystkichoswojenie-
szczęścia.
Dziejesceniczne:S.Słubicka(Warszawa1930),T.
Życzkowska(Warszawa1955).
BEN(H.PinterSamoobsługa),płatny
morderca.WrazzGusempracujedlatajemni-
czegoWilsona.Czaspomiędzyposzczególnymi
„robotami”spędzająwwynajętychpokojach,
czekającnakolejnezlecenie.Tymrazem
znaleźlisięwBirmingham,wpokojubezokien,
wktórymnaglektośpodrzucaprzezdrzwiko-
pertęzzapałkami,azgóryzjeżdżawindaku-
chennazkolejnymizamówieniaminacoraz
bardziejwymyślnepotrawy.B.,któryjestsze-
femazarazembezrefleksyjnymwykonawcą
poleceń,niewidziwtymwszystkimnicdziw-
nego,usiłująccałąabsurdalnąsytuacjęwytłu-
maczyćracjonalnieizapanowaćnadwątpliwo-
ściamipartnera.Beznajmniejszegozdziwienia
przyjmujewfinalewydanez„kuchni”polece-
niedokonanianastępnegomorderstwa,które-
goofiarąmabyćGus.
BENEDICK,Benedykt(W.Shakespeare
Wielehałasuonic),młodyszlachciczPadwy.
Zaprzysięgływrógmałżeństwa,nieustannie
przekomarzającysięzBeatrice.Dziękipodstę-
powiprzyjaciółodkrywa,żewistociekochatę,
zktórądotychczaswojował.Podwpływemuko-
chanejwyzywanapojedynekClaudia.Osta-
teczniezostajemężemBeatrice.Mężczyznado-
świadczony,niezwykleinteligentny,przenikli-
wiespoglądającynaludziiichsprawy,złośliwy
iironiczny,awgłębiduchadelikatnyisprag-
nionyuczucia.JegostarciazBeatricewynika-
ją,paradoksalnie,znieśmiałości,niechęciinie-
umiejętnościujawnianiawłasnychuczuć.
Dziejesceniczne:D.Garrick(Londyn1748),Ch.
Kemble(Londyn,koniecXVIIIw.),I.Samarin(Mo-
skwa1865),F.Mitterwurzer(Berlin1871),B.Sulli-
van(Stratford1879),H.Irving(Londyn1882),H.B.
Tree(Londyn,koniecXIXw.),K.Stanisławski(Mo-
skwa1897),A.Bassermann(Berlin1912,reż.M.
Reinhardt),J.Gielgud(Londyn1929),E.Balser
(Berlin1937),D.Wolfit(Londyn1940),M.Redgrave
(Stratford1959),K.Branagh(film1993,reż.K.Bra-
nagh)-chłopięcymimodojrzałegowieku.Polska:W.
Rapacki(Kraków1867),B.Ładnowski(Lwów1873),
B.Leszczyński(Warszawa1876),W.Sobiesław(Kra-
ków1896),M.Tarasiewicz(Lwów1900),J.Leszczyń-
ski(Warszawa1920).
BÉRENGER,bohatercykludramatówE.
Ionesco.
1.(Mordercaniedowynajęcia),przeciętny
obywatel,którydowiedziawszysięodziałają-
cymwjednejzdzielnicmiastamordercypró-
bujegowyśledzićipowstrzymać,przeciwsta-
wiającsiępowszechnemuzobojętnieniu;wfi-
nałowejscenie,stojąctwarząwtwarzzmor-
dercą,wygłaszaogromnymonolog-nieudaną
iżałosną,alezarazemtakżeheroicznąpróbę
ocaleniaracjihumanizmuwobliczuabsurdal-
negozła.
2.(Nosorożec),przeciętnyurzędnik,zacho-
wującynaiwnąwiaręwsenspodstawowych
ludzkichwartości,jakojedynyniepoddajesię
zarazie,naskutekktórejludziezmieniająsię
wnosorożce.Postanawiawalczyćdokońca
wobronieswegoczłowieczeństwa.
Dziejesceniczne:J.-L.Barrault(prapremiera,Paryż
1960),L.Olivier(Londyn1960),E.Wallach(Nowy
Jork1960).Polska:Z.Hübner(Gdańsk1960),J.No-
wak(Kraków1961),J.Świderski(Warszawa1961).
3.(Pieszowpowietrzu),przebywającyw
Angliidramatopisarz(porteparoleautora),
któryprzypominasobie,żeludziepotrafilinie-
gdyśfruwaćiwzbijasięwysokowpowietrze,
skądwidziczekającąludzkośćzagładę;powró-
ciwszynaziemiępróbujeotymopowiedzieć,
aleniktgoniesłucha.
Dziejesceniczne:J.-L.Barrault(Paryż1965).Pol-
ska:B.Pawlik(Warszawa1967).
4.(Królumiera,czyliCeremonie),jakokról
B.I,umiera,zabierajączesobącałekrólestwo,
któreznikawrazznim.Uosabiacywilizację
zachodnioeuropejską,jejdokonaniaiagonię.
Dziejesceniczne:J.Mauclair(Paryż1962),A.Gui-
ness(Londyn1962),W.Hinz(Berlin1963),M.Wie-
man(Zurich1963).Polska:T.Fijewski(Warszawa
25
