Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GłóWNYKOMITETWYKONAWCZYPOWGóRNEGOŚLąSKA
Śląska,naczelektóregostanąłpor.Alfons
Zgrzebniok.Komitetkierowanyjużwtedy
przezGrzegorzkaniepodporządkowałsię
tejdecyzjiinieprzerwałswojejdziałalno-
ści.PonieważbyłulokowanynaGórnym
Śląsku,toskuteczniekonkurowałodtej
poryzDowództwemGłównym,którego
siedzibamieściłasiępopolskiejstroniegra-
nicy-wSosnowcu,wprowadzającswego
rodzajudwuwładzęwPOWGŚ,atraktując
osobnodecernatwojskowyPodkomisariatu
NaczelnejRadyLudowej(Dreyza),nawet
tworząctrzyosobneośrodkidecyzyjne.
Stałosiętowkluczowymmomencie,
kiedypowybuchuwsierpniunaGórnym
Śląskustrajkugeneralnegoprzedstawiciele
polskichzwiązkówzawodowychzwrócili
siędoPOWGŚowsparcie.Próbęrozwią-
zaniatejsytuacjipodjąłznajdującysięna
miejscubytomskiKomitetWykonawczy
zJózefemGrzegorzkiempretendującym
jużdoroliprzywódcyorganizacji.Zwołał
on11sierpniadoBytomianaradępowiato-
wychkomendantówPOWGŚ(niedotarli
komendancimniejznaczącychpowiatów
kluczborskiego,kozielskiegoiopolskiego),
naktórejwybranogonakomendantacałej
organizacji.Wyłonionowówczasponadto
radęwojskową,wktórejskładweszli:Janusz
HagerzZabrza,MarianNerskizBytomia
iJanPrzybyłekzPiekar.Utworzonotakże
radępolitycznązPawłemMaciejczykiem
zBytomia,EdwardemRybarzemzByto-
miaiWiktoremRumpfeldemzZawodzia.
Postanowiono,żedziałającejużwtedypo
polskiejstroniegranicywStrumieniuDo-
wództwoGłównePOWGŚmasięprze-
kształcićwsztaborganizacjipodlegający
GrzegorzkowiprzebywającemuwBytomiu.
GrzegorzekpowiadomiłotymDowództwo
140
NafrontonieDomuPolskiegow
Bytomiu,
w400rocznicęIpowstaniaśląskiegoufundo-
wanopamiątkowątablicę,włączającjednak
wydarzenianaGórnymŚlaskuwpropagandęPRL
iupamiętniającjednocześnie15-lecieistnienia
PolskiLudowej
wStrumieniu,a16sierpniaudałsięnaoso-
bistespotkaniezAlfonsemZgrzebniokiem,
byustalićwspólnyplandotyczącydalszego
działaniaiwybuchupowstania.Jegomisja
niedoprowadziłajednakdoporozumienia
-cogorsza,wdrodzepowrotnejdoByto-
miazostałaresztowanyprzezpolicjęnie-
miecką.RadawojskowaKomitetujużbez
niegodzieńpóźniej,17sierpnia,wydała
decyzjęokontynuowaniurozpoczętejjuż
wpowieciepszczyńskimwalkizbrojnej.
WybuchIpowstaniaśląskiegowistocie
doprowadziłdopraktycznejlikwidacjido-
tychczasowychstrukturpolskiejkonspiracji
wojskowejnaGórnymŚląsku.Przestałyist-
niećKomitetWykonawczyPOWGŚwBy-
tomiuiKomendaPOWGŚwStrumieniu.
1GrzegorzekJózef:Pierwszepowstanieśląskie.DodrukuprzygotowałEdwardDługajczyk.Katowice2010,
s.65-66.
2PronobiszBytkowa:Historiapowstaniagórnośląskiegoijegorezultaty.StreściłPronobiszBytkowa.Wydane
przezpolskizwiązekgórnośląskichautonomistów,b.m.ir.[1920],s.26.
47
