Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historiografiapolskainiemiecka
oIIpowstaniuśląskim
MaciejFic
IIpowstanieśląskiepraktycznieodsame-
gopoczątkulat20.ubiegłegowiekuzaj-
mujeważnemiejscewhistoriografiipol-
skiej,wmniejszymstopniu-niemieckiej.
Oileopiswalkzwyklepozostawałpodob-
ny,otyleodsamegopoczątkudostrzegal-
nabyławyraźnaróżnicamiędzyocenami.
Różnicetewoczywistysposóbwidoczne
byływoptycenarodowej(historykówpol-
skichiniemieckich),aleobecnebyłyrów-
nieżwzależnościodwpływubieżącejpo-
litykihistorycznej,realizowanejprzez
rządzącychPolskąiNiemcamiprzezostat-
nich100lat.
Tematykapowstańśląskichpodejmo-
wanabyławszereguróżnychopracowań:
pracachzbiorowych,syntezachnaukowych,
relacjach,wspomnieniach,wydawnictwach
encyklopedycznych.Wniniejszymhaśle
ograniczymysię(znielicznymiwyjątkami)
doprezentacjisposobuukazywaniazrywu
1920rokuwwybranychzwartychpracach,
poruszającychwyłącznietętematykę.Roz-
wiązanietopozwalapoprzezselekcjęlitera-
turynaukowejnaskoncentrowanieuwagi
naukazaniuzmianyparadygmatów,wpły-
wającychnaobrazobecnywhistoriografii.
OdpoczątkuistnieniaRzeczypospolitej
powstaniaśląskiezostaływpisanewpolską
historiografięjakociągzrywównarodo-
wowyzwoleńczych-finalneogniwałańcu-
chaobejmującegozrywyodpowstaniako-
ściuszkowskiego1794rokupopowstanie
wielkopolskie1918-1919.Międzypowsta-
niamiśląskimiapoprzednimizrywami
36
dostrzeganojednakróżnice(zanajważ-
niejsząjedenzbadaczy,TadeuszJędrusz-
czak,uznawałto,żeśląskiezrywywybu-
chaływwarunkachistnienianiepodległej
Polski).Ponadtoniemalodpoczątkuhi-
storiapowstaństanowiłajedenznajbar-
dziejupolitycznionychfragmentówpa-
mięcioprzeszłości.
ObrazIIpowstaniaśląskiego-choć
samowydarzenietrwałopodobniejak
pierwszy
ze
zrywów
bardzo
krótko
-stałsięważnymelementemtegopolskiego
11.TadeuszJędruszczak,
Powstaniaśląskie1919-1920-1921
