Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
65
balladopera
zabiłalbatrosatowarzyszącegostatkowiwoko-
wTheSongsoftheSea(Pieśniomorzu,1904)sir
licachpodbiegunowych.Odtejchwiliserianie-
HenryNewbolta.
szczęśćiokropnościspadanazałogębłądzącąpo
BIBLIOGRAFIA
nieznanychmorzach.Zabójcaalbatrosa,przywią-
E.K.Chambers,EnglishLiteratureattheClosetheMid-
zanydomasztuzmartwymptakiemuszyi,prze-
dleAges,Oxford1945(zbogatąbibliografiądotyczącą
żywafantastycznecierpienia.Widzizałogęzmie-
ballad).
nionąwruchometrupy,cierpipodczaswędrów-
WitoldOstrowski
kistatku-widmapooceanachświatapragnienie,
przerażenieisamotność,którawkońcusprawia,
żezaczynabłogosławićpotworymorskie.Chwi-
latastanowipunktzwrotnywjegokarze.Widmo-
balladopera(operaballadowa)-angielska
odmianaoperypopularnejwXVIIIw.otreściro-
mantycznejlub-częściej-satyrycznej,odnoszą-
wystatekzawijadooświetlonejksiężycemzatoki
cejsiędobieżącychzdarzeńizjawiskspołecznych
izapadanadnomorza,podczasgdyStarodawny
ipolitycznych.Wb.o.włoskierecitativozostało
Żeglarzspowiadasięupustelnikaidopełniapoku-
zastąpionemówionymdialogiem,atekstyśpiewa-
ty,wędrującpóźniejpokrajuiopowiadającswoje
nedorabianodoistniejącychznanychmelodiipio-
dziejedlarozpowszechnieniachrześcijańskiejza-
senekiballad(stądnazwagatunku).Wniektórych
sadyposzanowaniaistotżyjących.
jednaklekkichoperachtegorodzajukomponowa-
PocząwszyodpołowyXIXw.autorzyb.morskich
nomuzykęoryginalną.
przejawiająskłonnośćdolirycznejrefleksji.WThe
PoczątekdałtejodmianiepoetaJohnGay(1685-
ThreeFishers(Trzejrybacy)CharlesaKingsleya
1732)współpracujączkompozytoremJohnem
refleksjastajesięgłównąosiąwierszarymowane-
ChristopheremPepuschem(1667-1752)nadThe
goABABCCD,któregoostatnietrzyliniestanowią
Beggar’sOpera(Operążebraczą,awłaściwie
refrenwyrażającytragizmżyciarybaków.
Operążebraka,1728),którąnazwanoNewgate
PodkoniecXIXw.,gdykończyłasięepokaża-
pastoral-sielankązwięzieniaNewgate.Opera
glowców,dwóchludziprzeniosłoswojąfascy-
żebraczabyłasatyrąnaoperęwłoską,ajednocześ-
nacjęmorzemzestatkówporuszanychwiatrem
niesatyrąukazującąlondyńskiświatprzestępczy
naparowce.JednymznichbyłRudyardKipling,
zinsynuacją,żejesttoświatówczesnychkółrzą-
wktóregowierszachpojawiasięmechanikokręto-
dzącychAnglią.Spotkałasięztakwielkimpowo-
wyidlaktóregoromantycznąinspiracjąstałosię
dzeniem,żeGaynatychmiastnapisałPolly(1729),
ImperiumBrytyjskie,cowyraziłosięwzbiorze
jejdalszyciąg,któryjednakniemógłukazaćsięna
wierszyTheSevenSeas(Siedemmórz,1896).Dru-
sceniewskutekzakazucenzuryteatralnej,alebył
gimbyłJohnMasefield,zżytyzmorzemodpiętna-
rozchwytywanywformiedruku.Energia,dowcip
stegorokużycia,kiedyjakomłodymajtekopły-
ispołecznaprawdasatyrysprawiły,żedziełoGaya
nąłnażaglowcuprzylądekHorn.Wydałonzbiór
przetrwałowiekiidoczekałosięm.in.przeróbkiB.
wierszySalt-WalterBallads(Balladysłonejwody,
BrechtanaDreigroschenOper(1928),którabar-
1902),świeżych,przesiąkniętychwiatremiryt-
dzoodbiegaodoryginałusensemiktórejpodkład
memmorzautworów,którezrywałyztradycyjną
muzycznystanowinowoczesnamuzykajazzowa.
zwrotkąb.,anawiązywałyraczejdouderzeniafal
WspółcześniezGayemdziałałjakotwórcab.o.,
lubmorskiej⇒CHANTY.Jednąznajbardziejzna-
znanypóźniejgłówniejakopowieściopisarz,Hen-
nychb.MasefieldajestSea-Fever(Gorączkamo-
ryFielding.JegoWelshOpera,ortheGreyMare
rza),którejzwrotkirymująsięAABB,akcentyzaś
theBetterHorse(Operawalijska,czylisiwako-
układająsięwedługschematu7667.Tensamrym
byłalepszymkoniem,1731)byłaatakiemnaan-
irytmcechujeAWanderer’sSong(Pieśńwędrow-
gielskiepartiepolityczneiwprowadziłanascenę
ca).GorączkamorzairomantyzmuMasefiel-
wprzejrzystymprzebraniukrólewskąrodzinę.Ope-
daobejmujewszystkieepoki.Wtrzyzwrotkowej
rata,jakisatyrycznekomedieFieldinga,spowo-
b.Cargoes(Ładunki)występująstarożytnekwin-
dowałareakcjęzestronywładz.W1737r.wyszła
kwiremywiozącezOfirudlaNiniwykośćsłonio-
ustawaLicensingAct,którazamknęławszystkiete-
wą,małpyipawie;hiszpańskiegaleony,niosące
atry,zwyjątkiemDruryLaneiCoventGarden.
zPanamydiamentyiszmaragdy,izłotemotetypor-
B.o.miałajeszczedwóchtwórców-sławnegoak-
tugalskie;aoboknichnbrudnybrytyjskiparowiec
tora,reżyseraiprzerabiaczasztukDawidaGarri-
przybrzeżnyzkominemoblepionymsolą”,wio-
ckaorazrówniesławnegokomediopisarza,aktora
zącywęgielzNewcastle,szyny,gomółkiołowiu,
iposładoparlamentu,RichardaBrinsleyaSherida-
drewno,żelastwoitanietaceblaszane.B.maory-
na,którynapisałoperękomicznąwkonwencjib.
ginalnązwrotkęrymowanąABCDBoukładzieak-
o.-TheDuenna(1775).B.o.przygotowaławAn-
centów66225.Podobnapoezjamorzawystępuje
gliidrogędlacomicoperazkońcaXIXw.
