Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
różnorodnychtreści.Jesttozatemzabiegodwrotnydostrategiiomawianych
przezChoińskiego,RogowskiegoiRompel-Kwiatkowską.
Wczęścidrugiejznalazłysięczteryartykułypokazującerelacjemiędzy
słowemiobrazem-widokiem,współistniejącymiwprzekazie.Obraz,którysię
pojawiawoderwaniuodkontekstu,maswójwłasnypotencjałinterpretacyjny,
alegdymutowarzyszysłowo,potencjałtenzasadniczosięzmienia(Orr2003,
online;przekł.E.T.).ArtykułMaciejaKarasińskiegoprzenosiczytelnikawświat
hinduistycznychrytuałów,pokazującwspółwystępowanie–iwspółdziałanie
–wypowiedzimagicznychitowarzyszącychimrytualnychobrazówwizual-
nych:hinduistycznychformułmagicznych(mantra)orazodpowiadającychim
diagramówezoterycznych(jantra).Podstawowedlategorytuału„zjednoczenie
duszyjednostkowejzduchemświata”dokonujesięzatempoprzezmagiczne
połączeniesłowaiobrazu.MarcinZiomekanalizujemalarstwoMarcaChagalla
wkontekścieautobiografiiartysty,którypisał,żewksiążce„stronymajątosamo
znaczenie,cozamalowanapowierzchnia”,albowiem„wszystkojestmalarstwem”.
ObrazyChagallaprzedstawiająrodzinnemiastoartysty,dopełniającjegoopis
wautobiografii.Słynna„baśniowakonwencja”tychportretów,którapozwala
kochankomfruwaćnaddachami,auliczkomWitebskazlaćsięwjednozulicami
Paryża,jestuzupełnieniemsłownegoopisu,azarazempróbąprzedstawieniana
płótnieobrazumentalnego,którynieliczysięzograniczeniaminarzucanymi
okuprzezobraz-widok.WartykuleKatarzynyKoimsymbiozaobrazuiopisu
przybieraniecoinnykształt:artykułomawiarolęilustracjiwpowieścikrymi-
nalnejdladzieci.Autorówobrazów–tychsłownychitychdosłownych–jest
czworo:ÅkeHolmbergijegopolskatłumaczkaorazdwójkailustratorów–ory-
ginałuiprzekładu.Analizapokazuje,wjakisposóbautorzyilustracji,których
dzieląbarierykulturoweikilkadziesiątlat,jakieupłynęłyodwydaniaoryginału
iprzekładu,wypełniająIngardenowskiemiejscaniedookreślenia,prowadząc
małychczytelnikówprzezświatprzedstawionywpowieści.Wątekroliwizuali-
zacjiwprzedstawieniuteatralnympodejmujeartykułKatarzynySyskiej,który
prezentujetwórczośćdramatycznąJewgienijaGriszkowca,porównującjego
monodramJednowriemiennodo„teatralnegokomiksu”,wktórymzderzenie
tekstuiostensjipokazuje,jakmałoskutecznymnarzędziemjestmowawustach
nieporadnegobohatera,anagromadzenieprostychrekwizytówiobfitośćgestów,
czylikreacjaobrazu-widoku,stajesięśrodkiemprzekazubardziejefektywnym
niżsłowo.
Trzeciaczęśćzbioruobejmujekolejneczteryartykuły,poświęconeprze-
kładowiintersemiotycznemu.WedługklasycznejdefinicjiJakobsonajestto
przekładdokonywanymiędzyróżnymimediami,wdowolnymkierunkuidla
dowolnejparyprzekazów.SekcjętęotwieraartykułAgnieszkiKotarby,która
proponujeczytelnikowiinterpretacjęwierszaStanisławaBarańczakaPlakat
jakopróbęliterackiejpolemikizideologiąwpisanąwplakatypropagandowe
zczasówPRL.Autorkapokazuje,żewierszzawierawerbalizacjepodstawowych
