Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Przedsłowie
nowskimpoetapolski,największy-obokJuliuszaSłowackiegoiZygmunta
Krasińskiego-spośródTrzechWieszczówś
MarianStępieńzwróciłuwagęnafakt,żeprzywoływanytuwpoprzed-
nimakapicieKazimierzWykadwukrotniewswychpracachcytowałintere-
sującywyimekzDziennikówFryderykaHebbla:
Człowieknajlepiejczynirozrastającsięnawszystkiestrony,aniewielesię
troszczącordzeńcentralny,którymawiązaćterozbieżnekierunki.To
wiązanieodbywasięitakbezpośrednioibezjegoprzyczynieniasię,gdyby
zaśtakiegordzenianiebyło,niktgosobiesztucznieniewprawi5.
CzytakirdzeńwtwórczościMickiewiczarzeczywiścieistnieje?Codo
tegoniepowinniśmymiećwątpliwości.Zmieniającesięmetodologiczne
modyiniekiedyideologiczneuwarunkowanianarzucająjednakreflek-
sjęniecosceptycznąwobeckolejnegopytania:czyudałosięwspółczesnej
mickiewiczologiiwystarczającoprecyzyjniewskazaćiopisaćówrdzeń?
Zmoichbliskojużtrzydziestoletnichstudiównaddziełamiibiografią
Mickiewiczawypływa,jakdotąd,przeświadczenie,żepoeta-bezwzględu
nato,czybyłotoformułowanieustawfilomackich,przygotowywaniesiędo
zajęćwszkolelubnauniwersytecie,pisaniedziełahistorycznegoczypoe-
tyckiego,organizowanieLegionuczyopanowywaniejęzykatureckiego,gdy
okazałosię,żejegoznajomośćmożebyćwdziałaniachwojennychprzeciw
Rosjiwielceprzydatna-zawszewykazywałmłodzieńczyzapał,jeślitylko
gdzieśnahoryzoncie,bodajwtle,pojawiałsiękontekstpatriotyczny,
nadziejanaodzyskanieprzezPolskęwymarzonejprzezpokolenieroman-
tykówniepodległości.Mickiewiczzawszebardziejtroszczyłsięoinnych
niżosiebie,nawetwkwestiachkorektyPoezjiprzyjacielaStefanaGar-
czyńskiegookazałsięznaczniebardziejskrupulatnyitwórczyniżpodczas
korektswegoPanaTadeusza.
Wydajesię,żesamemuMickiewiczowi-problemtenzasługujezcałą
pewnościąnaszkicodrębny-niebyłoobojętneto,jakgozapamiętająprzy-
szłepokolenia,conbędziemymoglizapisaćwrocznikach”?Tekstdalejprzy-
toczonypiszeMistrzdlazauroczonejnim(możenawetzakochanejwnim?)
MałgorzatyFuller(Paryż-Batignoles,26kwietnia[1847]),sammającyza
sobąinadsobąMistrzaAndrzejaTowiańskiego:
Pytaszmnieoszczegółyzmojegożyciaimoichutworów?Mógłbymci
odpowiedziećwjedentylkosposób:dającciwemniesamym,wmych
słowachiwmychczynach,wynikmegożycia.Miałbymciwieledo
5
Cyt.za:M.Stala:RodowódosobowościtwórczejKazimierzaWyki.W:Kazimierz
Wyka.Charakterystyki,wspomnienia,bibliografia.Pracazbiorowapodred.H.Markiewi-
czaiA.Fiuta.Kraków1978,s.11.
