Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
KatarzynaKłosińska
niezakorzenionewkulturzestanowiądlaodbiorcówtakisamwzorzecjakartykuły
wybitnychpublicystówczypisarzy.Możnauznać,żewobecnejsytuacjikomunika-
cyjnejpojęcienadawczościnzlewasię”zpojęciemodbiorczości,prywatnośćstaje
siętymsamymcooficjalność,azwyczajnośćstajesięautorytetemkulturowym.
Nazjawiskatezwracasięuwagęjużodpoczątkówprzemianspołeczno-
-polityczno-kulturowychwPolsce[Lubaś1996;Majkowska,Satkiewicz2000],
obecnie-poprzełomiecyfrowym,czyliwczasach,wktórychdominującąprze-
strzeniąużywaniajęzykajestInternet-stająsięonenajważniejszymiczynni-
kamiokreślającymistatusikształtnormyjęzykowej.Wobiegkulturywchodzą
tekstywykorzenione-takjakichautorzy-kulturowo.Kulturahipertekstujest
nastawionana„tuiteraz”,cosprawia,że:
Projektowanyprzeztęodmianękulturytypzbiorowościodbiorcówmacharakter
socjologiczniesynchroniczny,giniewnimzatemobligacjadoprzekazywaniawar-
tościpomiędzygeneracjami.Ówbraknachyleniakuprzeszłościiprzyszłościmoże
skutkowaćkształtowaniemniepełnychwzorówuczestnictwa,marginalizujących
istotnąwprocesienodtwarzaniakultury”wolędziedziczenia[Kaniewski2007:6].
Jesttoniezwykleważnakonstatacjadlaobserwatora(ikodyfikatora)normy
językowej,aszczególnienormyfrazeologicznej.Jakbowiemwiadomo,fraze-
ologizmysątymijednostkamijęzyka,które,abyodtworzyćwpostacikano-
nicznej,trzebapoprostuzapamiętać-trzebazapamiętaćkilkaelementów
leksykalnychisposóbichpowiązaniagramatycznego.Zapamiętanieformy
frazeologizmujestwarunkiemkoniecznym,jednakniejedynym,byzostałon
utrwalony.Niezbędnejestjeszczeprzekonanie,żewartoposługiwaćsięjed-
nostkaminieciągłymiwskodyfikowanejpostaci.Azatem,abyfrazeologizmy
przetrwaływtakiejpostaci,wjakiejistniałyprzezczasamisetki,czasamitylko
dziesiątkilat,musiistniećspołecznepoczucienormyjęzykowejjakoswego
rodzajupowinnościmoralnej.Tymczasemwobecnejkulturzeprzekazjestsku-
pionygłównienantuiteraz”,cosprawia,żewiernośćtradycjijestowielemniej
istotnaniżfunkcjonalnośćiludyczność.
Osobywychowanewtakiejkulturze(nwideodzieci”,jakjenazywaSartori)
mająmniejszązdolnośćmyśleniaabstrakcyjnegoniżnwychowankowie”logosfery:
Homosapiens[…]zawdzięczaswąświadomośćiniemalwszystkowrozwoju
myślenia-zdolnościdoabstrahowania.[…]caławiedzagatunkuhomosapiens
rozwijasięwsferzemundusintelligibilis(sferzekoncepcyjnej,idei,myśli),która
wżadensposóbniejestmundussensibilis(światempostrzeganymprzezzmysły).
Sednowtym,żetelewizjaodwracaprocesrozwojuodzmysłowościkuinteligencji,
kierujenasnapowrótdoictuoculi,doczystego,prostegowidzenia.Telewizja
wytwarzaobrazyiniszczyidee;tymsamymosłabianaszązdolnośćmyśleniaabs-
trakcyjnegoiwrazzniącałąnaszązdolnośćrozumienia[Sartori2007:26-27].
