Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
KatarzynaKłosińska
(kanonicznego,należącegodoinwariantunormatywnego)frazeologizmumający
znimwspólnejądromotywującesensglobalny,obudowaneelementamileksy
-
kalnymipozwalającymi,takżedziękinadanejmuformiegramatycznej,byćnoś-
nikiemznaczeniaodpowiadającegoaktualnejpotrzebiekomunikacyjnej.Byty
takiepowstawały,rzeczjasna,takżewczasachprzedcyfrowych,byłyjednak
traktowanejakoinnowacje,częstoocharakterzemarginalnymibłędnym.Być
możeobecnieniesątoinnowacje,tylkorealizacjeokreślonegoschematufrazeo-
logicznego,naktóryskładasięjądroijegoobudowa.Inaczejmówiąc-byćmoże
mamydoczynieniaznowymtypemjednostekfrazeologicznych:niemających
ścisłejstruktury,leczzłożonychjedyniezelementucentralnego,obudowywa-
negoelementami,któreodpowiadająpotrzebomkomunikacyjnymipozwalają
nadopasowaniefrazeologizmudontuiteraz”(ajestto,jakwielokrotniepod-
kreślałam,jednazpodstawowychkategoriiuczestnikaikonosfery).Podkreślmy,
żetakiebytypowstawałyjużdawniej,jednakbyćmożeterazstanowiącentrum
frazeologiineoplemion.Byćmożenależałobyuznać,żewpewnychsytuacjach
komunikacyjnych-wkomunikacjineoplemionwłaśnie-normęfrazeologiczną
stanowiątakpojmowanefrazeologizmy,awnormieinwariantnejbyłybytofra-
zeologizmyrozumianetradycyjnie.Tojednaktylkohipoteza.
Przypomnę,żejużWojciechChlebdapostulowałzajęciesięntakimfra-
zeologicznymparadygmatembadawczym,któregocentrumtworzyczłowiek
zwracającysiędokogośwjakiejśsytuacjizpewnąintencjąiwokreślonym
celu”[2001:335],coprzenosipunktciężkościzsystemowościfrazeologiinajej
potencjęnadawczą.
Wkażdymrazie-jeślizgodzimysięcodotego,żenormęjęzykowąkształ-
tująużytkownicy,toniemożnalekceważyćichzwyczajówjęzykowych.Dopóki
innowacjefrazeologicznestanowiłymarginesużyć,dopótymożnabyłojeuwa-
żaćzawykolejenia.Gdyjednakzaczynajądominowaćwpewnymtypiekon
-
taktówiłączyjenieprzewidywalnośćformy(przewidywalnejesttylkojądro),
wartorozpatrywaćjejakotworypowstałewnowychwarunkachkomunikacyj-
nych-iwodniesieniudotychwarunkówjeoceniać.
LITERATURA
AndrejewiczU.,2015,Końsięśmieje,czyliczyistniejąbłędyfrazeologiczne?,„Poradnik
Językowy”,nr2.
BąbaS.,1989,Innowacjefrazeologicznewspółczesnejpolszczyzny,Poznań.
ChlebdaW.,2001,Frazematyka[w:]Współczesnyjęzykpolski.red.J.Bartmiński,Ency-
klopediaKulturyPolskiejXXWieku,t.2,Lublin.
ChlebdaW.,2003,Elementyfrazematyki.Wprowadzeniedofrazeologiinadawcy,Łask.
