Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Część1.Nowoczesnetechnologieipartycypacjaspołeczna…
darkijakoważnejdziedzinyżycia.Tymsamymwprowadziłtrójpodział
władzynaustawodawczą,wykonawcząifederatywną31.
Wspólnącechąpierwszychkoncepcjispołeczeństwaobywatelskiego
byłorozpatrywaniejegoistotywyłączniewkontekściepaństwa.Zmiana
nastąpiłapodkoniecXVIIIwiekuibyłazwiązanazruchamirewolucyj-
nymiweFrancjiiwAmerycePółnocnej.Zaowocowałyonepowstaniem
pierwszychkonstytucjiideklaracjiprawobywatelskich,wśródktórych
należywymienićamerykańskąflDeklaracjęNiepodległości”,flKonsty-
tucjęStanówZjednoczonych”wrazztzw.flKartąPraw”orazfrancuską
flDeklaracjęPrawCzłowiekaiObywatela”.Dokumentyteporazpierw-
szykompleksowouwzględniałyprawaiinteresyspołeczeństwaoraz
wprowadzałynowestandardy(zasadademokracji,zasadapodziału
irównoważeniasięwładz,zasadarządówprawa,zasadanaturalnych
prawczłowieka).Tymsamymzredefiniowanopojęciespołeczeństwa
obywatelskiego,przyznającprawodobyciaobywatelemkażdemu,bez
względunastatusspołeczny32.
Pozornyrozdziałpaństwaodspołeczeństwaobywatelskiegopostu-
lowałnaprzełomieXVIIIiXIXwiekuniemieckifilozofGeorgWilhelm
FriedrichHegel,którystworzyłteoriędwóchpaństw–wwąskimisze-
rokimujęciu.Pierwsze(wewnętrzne)stanowiłoodrębnybytwstosunku
dospołeczeństwaobywatelskiegoirodziny,drugiebyłotzw.państwem
zewnętrznym,wyposażonymwewładzęsądownicząiadministracyjną,
istniejącymnaużytekspołeczeństwaobywatelskiego.Hegelpodkreślał,
żenowoczesnespołeczeństwoniemożeistniećbezudziałupaństwa,
ajegoobarodzajesąodsiebiewzajemnieuzależnione33.
Pierwszymmyślicielem,którywpełniodróżniłspołeczeństwooby-
watelskieodpaństwabyłAlexisdeTocqueville.Poprzezpaństworo-
31B.Poboży,Ideaspołeczeństwaobywatelskiego,flSpołeczeństwoiPolityka.Pismo
edukacyjne”2005,nr1(2),s.15–16.
32Tamże,s.17.
33
M.Wałdoch,Krótkahistoriaideispołeczeństwaobywatelskiego,flSłowoMłodych”
2008,nr1,s.10–11.
