Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Procesytarciaizuywania
stąd:
gdzie:
F
t
:F
n
f/r:F
n
u
t
u
t
:f/r
czyliwspółczynniktarciatocznegowyznaczasięzzaleności
u
t
:F
t
/F
n
(1.5)
Wartośćobliczeniowegowspółczynnikatarciatocznegozawierasięwgrani-
cachod0,001do0,005.Naprzykładwartościtychwspółczynnikówdlałoysk
tocznychpodawaneprzezfirmęSKFwynosząod0,001dlałoyskkulkowych
wahliwychdo0,005dlałoyskwalcowychwzdłunych,apodawaneprzezpolską
CBKŁTodpowiedniood0,0015do0,004.
Rysunek1.5.Rozkładsiłorazodkształceniaelementutocznegowstykuzpłaskąpowierzchnią
19
Tarcieślizgowezachodziwtedy,kiedyprędkościobupozostającychwstyku
ciałneiwczasprędkośćwzględnątychciałwpunktachichwzajemnego
stykunazywasięprędkościąślizgania.Tarcietowystępujewruchupostępowym
iobrotowymorazpostępowo-zwrotnymiobrotowo-zwrotnym(wahadłowym)
idotyczybardzowieluzespołówmaszynowych,m.in.łoyskślizgowych(pracują-
cychwruchuobrotowymlubwahadłowym),połączeńśrubowych,układów
tłokowych,sprzęgieł,hamulców,kółbatychiin.
Tarciesuchezachodziwwarstwachwierzchnichprzemieszczającychsię
względemsiebieniesmarowanychciałstałych.Pomimotego,ebadanianad
zjawiskamitarciaprowadzoneoddawna,todochwiliobecnejniedopracowano
sięogólnejteoriisuchegotarciaślizgowego.PocząwszyodXVw.(Leonardoda