Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Całkiempoważnesukcesykabaretów
143
lonik”.JegoznaczeniedlapolskiejkulturytakscharakteryzowałAdam
Grzymała-Siedlecki:KabaretwKawiarniLwowskiejwKrakowieniebył,nie
chciał,ainiepotrafiłbybyćbojownikiemczytoopostęp,czyoinneideepo-
lityczne,społeczneczynarodowe.Zorganizowaligoartyściwychowaninie
tylenaWyspiańskim,conakulcieartyzmujakocelutworzenia.Obcyimbył
zmysłdemaskatorski,biczującasatyraoJuwenalowymnapięciu,pozaich
zamiaramibyłorywalizowaćzrewolucyjnymmonologiemPigara.Kunszt
ichhumorystykipolegałnatym,żewyciskalijązmałychsprawswojegoma-
łegowgruncierzeczymiasta,zKrakowa,boitoznamienne,żeisprawy
czytoWarszawy,czyzaborupruskiegonaderrzadkozajmowałyichuwagę.
Towszystko-jeżelichcecie:debetzielonobalonikowegorepertuaru.Acredit?
WrozwojupolskiejhumorystykiestradowejDZielonyBalonik”ważnąode-
grałrolęwtym,żeustanowiłnowąnormę,mówiącdzisiejszymjęzykiem
gospodarczym;oddnikrakowskiegoarcykabaretuustaliłasięgranicamię-
dzyartyzmemkomikiaszmirąhumoru.OdDZielonegoBalonika”począw-
szy,estrada,kabaret,Drewia”etc.zaczęłysięstawaćkategoriąsztuki348.
Iedukacjiż-choćwcharakterystycznychorazczęstonieoczekiwanych
okolicznościach,przywtórzekrytykinarzekańagelastów,gelotofobów
iobrońcówmoralności.
uZielonyBalonik”działałsystematyczniedo1912r.,ajegoartyścida-
walisporadyczneprzedstawieniajeszczeprzeztrzylata349.Ichdziałalność
inspirowaławielunaśladowcówwokresiemiędzywojennym(m.in.wWar-
szawieiLwowie)350ipóźniej351.Przyczyniłasiędonarodzinruchukabare-
towego,któregokontestacjawpłynęłazkoleinapowstanieamatorskichte-
atrówikabaretówokorzeniachpolitycznych,tojestzwiązanychzruchem
robotniczym352.
348
A.Grzymała-Siedlecki,LudzieDZielonegoBalonika”,[w:]K.Rudzki(red.),Dymekzpa-
pierosaczyliwspomnieniaoscenach,scenkachinadscenkach,PaństwoweWydawnictwo
Iskry,Warszawa1959,s.84-85.
349
Więcejnatentemat:J.A.Malik,Balwcukierni.ZielonyBalonik-fenomenmłodopol-
skiejkulturyśmiechu,[w:]S.Fita,J.A.Malik(red.),Wśródtułaczyiwędrowców.Studiamło-
dopolskie,RedakcjaWydawnictwKatolickiegoUniwersytetuLubelskiego,Lublin2001,
s.205-235;T.Weiss,dz.cyt.
350
Zob.S.Koper,Dwudziestoleciemiędzywojenne,t.2,Kino,teatr,kabaret,Bellona,
Warszawa2013,s.49-60i61-63.
351
WięcejokabarecieuJamaMichalika”działającymwlatach1960-1990:B.Miecugow,
H.Kwiatkowska,Boyowymszlakiemczyliatocikabaret,Kwadrat,Kraków2004.
352
Zob.E.M.Wodnarowie,Polskiescenyrobotnicze1918-1939,PaństwowyInstytutWy-
dawniczy,Warszawa1974.
