Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Książkinietylkomojegożycia
13
wdyskusjiitp.Wydająsięonetymbardziejinteresujące,żezachowanie
ijęzykbohaterówwielukomicznychprzykładówwykraczająpozagranice
poprawnościpolitycznejidobregowychowania,zaskakują,godząwtabu
inaruszająświętości.Niechwięcautorzyibohaterowieichutworówprze-
mawiająwłasnymjęzykiem,każdynaswójsposób,iściesowizdrzalsko
itrickstersko11,poprzezsatyrycznepohukiwanie,napominanie,sztur-
chanie,wyśmiewanie,awniektórychprzypadkachdotkliweczepianiesię
iprowokowanie,doczegopretekstemjestedukacjaikomicznezdaniem
niektórychzachowaniauczestnikówtegoprocesu.Wzoremjestdlamnie
satyrykMichaiłZoszczenko,któryzamiastopisywaćcechyiprzygody
ludziradzieckich,pozwalałimwswoichutworachpoprostuopowiadać
osobieiswoichśrodowiskach12.Zprzykładówtraktowanychjakopowieści
uważnyczytelnikbędziewstaniewielewywnioskować,aprzezpryzmat
własnejkulturyśmiechuocenićkomicznąikronikarskąwartośćposzcze-
gólnychtekstów,byprzyjąćjelubodrzucić.
Lekturatejksiążkipozwoliczytelnikowiwziąćudziałwswoistejko-
mediihumorów,którejzałożeniawyznaczyłelżbietańskidramaturgBen
Jonson13.Chodzituoposzukiwaniewsobieiwinnychuhumorów”rozu-
mianychjakowyznacznikiśmiesznostek,dziwactw,kompleksów,słabości
właściwychnieskończonejliczbiekomicznychtypówludzkich.Odnalezie-
nieichwwyśmiewanejnaróżnesposobyrzeczywistościedukacyjnejmoże
przyczynićsiędoodczuciaintymnejwięzizbohateramiopisów,atakże
zichautorami.Możetopomócwyraźniejodczytaćkomizmposzczegól-
nychtekstów.Każdywszakspotkałwżyciuśmiesznegonauczyciela,roz-
targnionegoprofesora,naiwnąprzedszkolankę,leniwegoucznia,lubiące-
goimprezowaćiuprawiaćseksstudenta;słyszałopowieścioszkolnych
figlachlubsamjepłatał;drżałprzedpowrotemrodzicówzwywiadówki
(zwłaszczaojca,którynieradzisobiezzadaniamidomowymi)itp.Teraz
więc,czasemzperspektywywielulatdoświadczeń,przyszedłczasnapo-
czytanieotymz(u)śmiechem.Wnawiązaniudojonsonowskiegouhumo-
ru”będzieto(u)śmiechnostalgii,ironii,złośliwejlubżyczliwejsatysfakcji,
11
Osowizdrzałachitricksterachpiszęwkolejnychrozdziałachtejksiążki.
12
Więcejnatentemat:W.Woroszylski,Posłowie.ŚmiechigrzechMichałaZoszczenki,
[w:]M.Zoszczenko,Bądźczłowiekiem,towarzyszu!Opowiadaniaśmieszneiszydercze,
tłum.W.Woroszylski,WydawnictwoMarabut,Gdańsk1993,s.229.
13
Więcejnatentemat:D.H.Craig(red.),BenJonson.Thecriticalheritage,Routledge,
London-NewYork1990;J.Kydryński,Posłowie,[w:]B.Jonson,Każdywswoimhumorze,
tłum.J.Kydryński,WydawnictwoLiterackie,Kraków1984,s.127-135.
