Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
BożenaGierek
irlandzkojęzycznych2.Dlaporównaniaw1926rokuna2.972.000
mieszkańcówIrlandii18,3%zdeklarowałosięjakoIrishspeakers,
w1961rokuna2.818.000-27,2%3,aw1971rokuna2.978.000-28,3%4.
Niewiadomo,codokładnieteliczbyoznaczały,jakożeniejasnejest,
jakrespondencirozumieliokreślenieIrishspeaker.
Regularnepytaniadotyczącejęzykairlandzkiegopojawiłysięwspi-
sachludnościpocząwszyod1926roku.Nieobejmowałyonesześ-
ciuhrabstwznajdującychsięwgranicachadministracyjnychIrlandii
Północnej.Wwiększościspisówpytaniadotyczącejęzykairlandz-
kiegoodnosiłysiędokompetencjimówionegojęzyka,alew1936roku
zapytanooużywaniejęzyka.Od1961rokuwprowadzonodolnągra-
nicęwiekowądotyczącąosóbmówiącychpoirlandzku-3rokżycia.
W1996rokuwprowadzonopytaniedotycząceczęstotliwościmówie-
niawjęzykuirlandzkimznastępującymimożliwymiodpowiedziami:
ncodziennie”,nrazwtygodniu”,nrzadziej”,nnigdy”.W2006rokudoko-
nanorozróżnienianaosobymówiącecodzienniepoirlandzkuwobrę-
biesystemuszkolnegoipozanim.Od1926rokuogólnąliczbęIrish
speakersotrzymywanozpołączenialiczbmonolingwalnychibilingwal-
nychmieszkańców.Wrzeczywistościbyłytozawyżonedane5.Według
Komisjids.Gaeltacht:nWieleosób,którepotrafimówićpoirlandzku,
2
Zob.CensusofPopulationofIreland1961,t.9,IrishLanguage,Dublin1966,
s.2.Całkiemprawdopodobnejest,iżdanezalata1851-1881sązaniżone.Wynikało
tozfaktu,iżznajomośćjęzykairlandzkiegobyłauważanaraczejzaoznakęniższości
niżumiejętność,którąnależałosięchwalićpublicznie,wprzeciwieństwiedojęzyka
angielskiego;por.M.NicCraith,LanguageandtheCreationofBoundaries:The
IrishCase,[w:]M.Anderson,E.Bort(red.),TheIrishBorder:History,Politics,
Culture,Liverpool1999,s.176;R.Hindley,ThedeathoftheIrishlanguage,London
1990,s.15.
3
Wydajesię,żeod1930rokurespondenciswojeumiejętnościjęzykowezaczęli
raczejutożsamiaćzosiągnięciamiszkolnymi(ocenyzegzaminu),aniżeliodno-
sićjedoumiejętnościkonwersacyjnychwkonkretnychsytuacjachspołecznych;
zob.P.ÓRiagáin,LanguagePolicyandSocialReproduction.Ireland1893–1993,
Oxford1997,s.50.
4
W1991rokuirlandzkojęzycznychosóbmiałobyćjuż32,5%;zob.C.ÓDochartaigh,
IrishinIreland,[w:]G.Price(red.),LanguagesinBritain&Ireland,Oxford2000,
s.9-10.
5
Por.P.ÓRiagdin,LanguagePolicył,s.271;tenże,Irish-languagePolicy1922-
2007:BalancingMaintenanceandRevival,[w:]C.NicPhdid.n,S.ÓCearnaigh(red.),
ANewViewoftheIrishLanguage,Dublin2008,s.56-57;Report,Dublin1926,s.10.
