Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
16
Przedstawienieproblematykisocjologiiedukacjidodatkowokomplikujefakt,
żeautorzyzanurzeniwokreślonychparadygmatachiteoriach,świadomielub
nie,korzystajązdorobkutychsamychojcówsocjologii,filozofów,historyków.
RóżnicapolegaczasemnawyłuskiwaniuinnychwątkówzdorobkuDurkheima,
MarksaczyWebera,czasemnainnyminterpretowaniutychsamychmyśliza-
wartychwstarychtraktatach.Dowszystkichtrzechbowiemodnosząsięautorzy
klasyfikowanijakofunkcjonaliści,konfliktowcylubinterpretatywiści,zwolennicy
analizalokacyjnychorazinstytucjonaliści1.
Próbującjednakprzedstawićwmiaręwiarygodnąiczytelnąmapęzagadnień
podejmowanychprzezsocjologięedukacji,musimyzastosowaćklucz,którypo-
zwoliuporządkowaćposzczególnewątkiipomożeczytelnikowiwnawigacjipo-
międzyczęściamidalszychwywodów.Wdostępnychopracowaniachistniejątakie
klucze.NaprzykładIvanReid(1978)wskazuje,żewanalizachedukacyjnych
możemywyróżnićtrzyrodzajeperspektywanalitycznych:
•socjologięedukacyjną[educationalsociology]-wykorzystywaniewiedzysocjo-
logicznejdorozwiązywaniaproblemówwedukacjiizedukacją;podnoszenie
kwestiiedukacjijakoproblemuspołecznegoipróbyrozwiązańpraktycznych;
•socjologięedukacji[sociologyofeducation]–socjologiastawiatutajpytania
orolę,funkcjeidziałanieedukacjiwszerszymsystemiespołecznym.Socjo-
logiaedukacjijesttutajujmowanajakosubdyscyplinasocjologiiogólnej,tak
jaksocjologiarodzinyczysocjologiapaństwa;
•socjologięszkoły[sociologyofschool]–zastosowanieróżnychpodejśćteore-
tycznychdlaprzedstawieniaizrozumieniacodziennejpracyszkoły.
Reidstwierdzateż,żewanalizachedukacyjnychmamydoczynieniazdwoma
zasadniczymipodejściamiteoretycznymi-strukturalnymiinterpretatywnym.Po-
dejściestrukturalneskupiasięnafunkcjonowaniuedukacjiwperspektywiemakro-
społecznej,jakoelementspecyficznejspołecznejcałości.Podejścieinterpretatywne
wykorzystujeperspektywęinterakcyjną,fenomenologicznąietnometodologiczną
doanalizowaniainstytucjiedukacyjnychispołecznychświatów,którekreująsię
wnichiwokółnich.
WalterFeinbergiJonasF
.Soltis(2000)prezentująustaleniasocjologiiedukacji
wedługkluczateoretycznego,pokazująctrzytradycje:strukturalno-funkcjonalną,
konfliktowąiinterpretatywną.PodobnieczyniRolandMeighan(1993).Podejście
strukturalno-funkcjonalneakcentujedziałanieszkołynarzeczutrzymaniaładu
społecznego,postrzegającinstytucjeedukacyjnejakojednązpodstawowychjed-
nostekzapewniającychsolidarnośćirównowagęspołeczną.Podejściekonfliktowe
1
Zdajęsobiesprawę,żenawstępiehasłatemogąbyćdlaczytelnikaniejasne,aleufam,żestanąsię
czytelnewtokudalszejlektury.
