Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadotrzeciegowydania
13
symbolicznej.Wartozaznaczyć,żedlaKłoskowskiejsztukastanowiłaswoiste
,,laboratorium’’kulturysymbolicznej.Byłatraktowanajakozjawiskoparexcellence
semiotyczneiautoteliczne.StanisławOssowskibadałsztukę,abypowiedziećcoś
takżeokulturze,AntoninaKłoskowskastudiowałaprocesykulturowepoprzez
pryzmatsztuki.
OryginalnerezultatyprzynosiłyzainicjowaneprzezautorkęSocjologiikultury
badaniazpograniczasocjologiiispołecznejpsychologiisztuki.Socjologiczneujęcie
zmierzaćprzytymmiałodoustaleniagłównychtypówodbiorczychodtworzeń.Jako
zmiennewarunkująceformułyodtworzeńtraktowanozarównospołecznąkategorię
odbiorcy,jaki(szerokorozumianą)sytuacjęodbioru.Te,wistocieeksperymentalne,
badaniarecepcjisztukirozwijanebyływkręguKłoskowskiejodkońcalat
sześćdziesiątych.Dotyczyłyonegłówniedziełliterackich(powieści,dramatu,
wybranychprogramówtelewizyjnychczyfilmu)iznaturyrzeczynajskuteczniejsze
poznawczobyływtedy,gdyujmowałyraczejintelektualnezdolnościinterpretacjiniż
fenomenemocjonalnegobądźestetycznegodoznania.
Badaniarecepcjidziełkulturysymbolicznejiichwynikinawiązywałydo
dwóchistotnychdlasocjologiikulturypłaszczyznformułowaniageneralizacji.
Służyłyonebowiem,popierwsze,wyjaśnianiurelacjimiędzystrukturąspołeczną
akulturąsymboliczną.Tenkierunekbadańirefleksjiteoretycznejwyraźnie
zaznaczałswojąobecnośćwsocjologiiświatowejwlatachsiedemdziesiątych
iosiemdziesiątychXXwiekumiędzyinnymizasprawąPierre’aBourdieu.Wtym
kontekściewspomniećnależy,iżkoncepcjaautotelicznościkulturysymbolicznej
byłaprzedmiotemwieludyskusjiobojgaautorów.Powtóre,badaniate–rozwijane
wkręguKłoskowskiej,szczególniewlatachsiedemdziesiątych–poświęconebyły
zjawiskomspołecznegoodtwarzaniakanonicznychtekstówpolskiejliteratury
narodowej.StudianadrecepcjąŻeromskiego,Wyspiańskiegoipolskichroman-
tykówstanowiłyprzykładyaplikacjiteoriiodtworzenia,alebyłyteżcharakterys-
tykamistanówświadomościnarodowejidynamikiprocesówintegracjikulturowej
współczesnegospołeczeństwapolskiego.
ZagadnieniatezdecydowaniezaczęłydominowaćwpracachKłoskowskiej
wlatachosiemdziesiątychidziewięćdziesiątych.Szczególnemiejscezajmowała
wnichproblematykakulturynarodowej.Autorkazajmowałasiępsychospołecz-
nymifunkcjamikulturynarodowej,stosunkiemkulturypolskiejwobeckultur
mniejszościowych,kulturowymiaspektamikształtowania,obronyiporzucania
tożsamościnarodowej,atakżeproblematykąauto-iheterostereotypów.Zaintereso-
waniadynamikąkulturyrozpatrywanejwperspektywiekulturynarodowejzyskały
nowyteoretycznywymiar,jakbyuwzględniającydewizęmetodologicznąJózefa
Chałasińskiego,którywswoichwykładachpodkreślał,iż,,naródjestwarsztatem
kultury’’.Podejścietowidocznewwielupracachpowstałychnaprzełomielat
osiemdziesiątychidziewięćdziesiątychznalazłoswojepełneodzwierciedlenie
wdzieleKulturynarodoweukorzeniwydanymw1996roku(wydanieanglojęzyczne
2001rok).Jesttopublikacjaodnoszącasiędokilkunajczęściejdzisiajdyskutowanych
